战城南
唐 李白
古诗词:战城南原文翻译+全文注释译文+原著赏析
原文:
[唐] 李白去年战,桑干源,今年战,葱河道。
洗兵条支海上波,放马天山雪中草。
万里长征战,三军尽衰老。
匈奴以杀戮为耕作,古来唯见白骨黄沙田。
秦家筑城避胡处,汉家还有烽火燃。
烽火燃不息,征战无已时。
野战格斗死,败马号鸣向天悲。
乌鸢啄人肠,衔飞上挂枯树枝。
士卒涂草莽,将军空尔为。
乃知兵者是凶器,圣人不得已而用之。
注释:
【1】战城南:乐府古题。《乐府诗集》中列入《鼓吹曲辞》中,是“汉铙歌十八曲”之一。【2】桑干源:即桑干河,为今永定河之上游。在今河北省西北部和山西省北部,源出山西管滓山。唐时此地常与奚、契丹发生战事。
【3】葱河道:葱河即葱岭河。今有南北两河。南名叶尔羌河,北名喀什噶尔河。俱在新疆西南部。发源于帕米尔高原,为塔里木河支流。
【4】洗兵:指战斗结束后,洗兵器。
【5】条支:汉西域古国名。在今伊拉克底格里斯河、幼发拉底河之间。此泛指西域。
【6】天山:一名白山。春夏有雪,出好木及金铁,匈奴谓之天山。过之皆下马拜。在今新疆境内北部。
【7】”匈奴“句:此句谓匈奴以杀掠为其职业。
【8】秦家筑城:指秦始皇筑长城以防匈奴。
【9】避:一作“备”。
【10】烽火:"汉家、烽火",《后汉书·光武帝纪》:“骠骑大将军杜茂将众郡施刑屯北边,筑亭候,修烽燧。”李贤注:“边方告警,作高土台,台上作桔槔,桔槔头上有笼。中置薪草,有寇即举火燃之以相告,曰烽;又多积薪,寇至即燔之以望其烟,曰燧。昼则燔燧,夜乃举烽。”
【11】上挂枯树枝:一作“衔飞上枯枝”。
【12】空尔为:即一无所获。
作品赏析:
这首诗用的是汉代乐府诗的题目,有意学习乐府诗的传统,但比汉代那首《战城南》写得更形象,更深刻。这首诗是抨击封建统治者穷兵黩武的。“桑干”、“葱河”、“条支”、“天山”都是边疆地名。整首诗大体可分为三段和一个结语。第一段共八句,先从征伐的频繁和广远方面落笔。前四句写征伐的频繁。以两组对称的句式出现,不仅音韵铿锵,而且诗句复沓的重叠和鲜明的对举,给人以东征西讨、转旆不息的强烈印象,有力地表达了主题。“洗兵”二句写征行的广远。左思《魏都赋》描写曹操讨灭群雄、威震寰宇的气势时说:“洗兵海岛,刷马江洲。”此二句用其意。洗兵,洗去兵器上的污秽;放马,牧放战马,在条支海上洗兵,天山草中牧马,其征行之广远自见。由战伐频繁进至征行广远,境界扩大了,内容更深厚了,是善于铺排点染的笔墨。“万里”二句是此段的结语。“万里长征战”,是征伐频繁和广远的总括,“三军尽衰老”是长年远征的必然结果,广大士兵在无谓的战争中耗尽了青春的年华和壮盛的精力。有了前面的描写,这一声慨叹水到渠成,自然坚实,没有一点矫情的喧呶叫嚣之感。
“匈奴”以下六句是第二段,进一步从历史方面着墨。如果说第一段从横的方面写,那么,这一段便是从纵的方面写。西汉王褒《四子讲德论》说,匈奴“业在攻伐,事在射猎”,“其耒耜则弓矢鞍马,播种则扞弦掌拊,收秋则奔狐驰兔,获刈则颠倒殪仆。”以耕作为喻,生动地刻画出匈奴人的生活与习性。李白将这段妙文熔冶成“匈奴”两句诗。耕作的结果会是禾黍盈畴,杀戮的结果却只能是白骨黄沙。语浅意深,含蓄隽永。并且很自然地引出“秦家”二句。秦筑长城防御胡人的地方,汉时仍然烽火高举。二句背后含有深刻的历史教训和诗人深邃的观察与认识,成为诗中警策之句。没有正确的政策,争斗便不可能停息。“烽火燃不息,征战无已时!”这深沉的叹息是以丰富的历史事实为背景的。
“野战”以下六句为第三段,集中从战争的残酷性上揭露不义战争的罪恶。“野战”二句着重勾画战场的悲凉气氛,“乌鸢”二句着重描写战场的凄惨景象,二者相互映发,交织成一幅色彩强烈的画面。战马独存犹感不足,加以号鸣思主,更增强物在人亡的悲凄;乌啄人肠犹以不足,又加以衔挂枯枝,更见出情景的残酷,都是带有夸张色彩的浓重的笔墨。“士卒”二句以感叹结束此段。士卒作了无谓的牺牲,将军也只能一无所获。
《六韬》说:“圣人号兵为凶器,不得已而用之。”全诗以此语意作结,点明主题。这一断语属于理语的范围,而非形象的描写。运用不当,易生抽象之弊。这里不同。有了前三段的具体描写,这个断语是从历史和现实的惨痛经验中提炼出来,有画龙点睛之妙,使全诗意旨豁然。有人怀疑这一句是批注语误入正文,可备一说,实际未必然。
这是一首叙事诗,却带有浓厚的抒情性,事与情交织成一片。三段的末尾各以两句感叹语作结,每一段是叙事的一个自然段落,也是感情旋律的一个自然起伏。事和情配合得如此和谐,使全诗具有鲜明的节奏感,有“一唱三叹”之妙。
汉古辞《战城南》主要是写战争的残酷,相当于李白这首诗的第三段。李白不拘泥于古辞,从思想内容到艺术形式都表现出很大的创造性。内容上发展出一、二两段,使战争性质一目了然,又以全诗结语表明自己的主张。艺术上则揉合唐诗发展的成就,由质朴无华变为逸宕流美。如古辞“水深激激,蒲苇冥冥。枭骑战斗死,驽马徘徊鸣”和“野死不葬乌可食,为我谓乌,且为客豪,野死谅不葬,腐肉安能去子逃”,此诗锤炼为两组整齐的对称句,显得更加凝炼精工,更富有歌行奔放的气势,显示出李白的独特风格。
拼音版对照
[ tang] li bai
qu nian zhan, sang gan yuan, jin nian zhan, cong he dao。
xi bing tiao zhi hai shang bo, fang ma tian shan xue zhong cao。
wan li chang zheng zhan, san jun jin shuai lao。
xiong nu yi sha lu wei geng zuo, gu lai wei jian bai gu huang sha tian。
qin jia zhu cheng bi hu chu, han jia hai you feng huo ran。
feng huo ran bu xi, zheng zhan wu yi shi。
ye zhan ge dou si, bai ma hao ming xiang tian bei。
wu yuan zhuo ren chang, xian fei shang gua ku shu zhi。
shi zu tu cao mang, jiang jun kong er wei。
nai zhi bing zhe shi xiong qi, sheng ren bu de yi er yong zhi。
【2】 sang gan yuan: ji sang gan he, wei jin yong ding he zhi shang you。 zai jin he bei sheng xi bei bu he shan xi sheng bei bu, yuan chu shan xi guan zi shan。 tang shi ci di chang yu xi、 qi dan fa sheng zhan shi。
【3】 cong he dao: cong he ji cong ling he。 jin you nan bei liang he。 nan ming ye er qiang he, bei ming ka shen ga er he。 ju zai xin jiang xi nan bu。 fa yuan yu pa mi er gao yuan, wei ta li mu he zhi liu。
【4】 xi bing: zhi zhan dou jie shu hou, xi bing qi。
【5】 tiao zhi: han xi yu gu guo ming。 zai jin yi la ke di ge li si he、 you fa la di he zhi jian。 ci fan zhi xi yu。
【6】 tian shan: yi ming bai shan。 chun xia you xue, chu hao mu ji jin tie, xiong nu wei zhi tian shan。 guo zhi jie xia ma bai。 zai jin xin jiang jing nei bei bu。
【7】” xiong nu“ ju: ci ju wei xiong nu yi sha lve wei qi zhi ye。
【8】 qin jia zhu cheng: zhi qin shi huang zhu chang cheng yi fang xiong nu。
【9】 bi: yi zuo“ bei”。
【10】 feng huo:" han jia、 feng huo",《 hou han shu· guang wu di ji》:“ biao qi da jiang jun du mao jiang zhong jun shi xing tun bei bian, zhu ting hou, xiu feng sui。” li xian zhu:“ bian fang gao jing, zuo gao tu tai, tai shang zuo ju gao, ju gao tou shang you long。 zhong zhi xin cao, you kou ji ju huo ran zhi yi xiang gao, yue feng; you duo ji xin, kou zhi ji fan zhi yi wang qi yan, yue sui。 zhou ze fan sui, ye nai ju feng。”
【11】 shang gua ku shu zhi: yi zuo“ xian fei shang ku zhi”。
【12】 kong er wei: ji yi wu suo huo。
di yi duan gong ba ju, xian cong zheng fa de pin fan he guang yuan fang mian luo bi。 qian si ju xie zheng fa de pin fan。 yi liang zu dui cheng de ju shi chu xian, bu jin yin yun keng qiang, er qie shi ju fu ta de zhong die he xian ming de dui ju, gei ren yi dong zheng xi tao、 zhuan pei bu xi de qiang lie yin xiang, you li di biao da le zhu ti。“ xi bing” er ju xie zheng xing de guang yuan。 zuo si《 wei dou fu》 miao xie cao cao tao mie qun xiong、 wei zhen huan yu de qi shi shi shuo:“ xi bing hai dao, shua ma jiang zhou。” ci er ju yong qi yi。 xi bing, xi qu bing qi shang de wu hui; fang ma, mu fang zhan ma, zai tiao zhi hai shang xi bing, tian shan cao zhong mu ma, qi zheng xing zhi guang yuan zi jian。 you zhan fa pin fan jin zhi zheng xing guang yuan, jing jie kuo da le, nei rong geng shen hou le, shi shan yu pu pai dian ran de bi mo。“ wan li” er ju shi ci duan de jie yu。“ wan li chang zheng zhan”, shi zheng fa pin fan he guang yuan de zong kuo,“ san jun jin shuai lao” shi chang nian yuan zheng de bi ran jie guo, guang da shi bing zai wu wei de zhan zheng zhong hao jin le qing chun de nian hua he zhuang sheng de jing li。 you le qian mian de miao xie, zhe yi sheng kai tan shui dao qu cheng, zi ran jian shi, mei you yi dian jiao qing de xuan nao jiao xiao zhi gan。
“ xiong nu” yi xia liu ju shi di er duan, jin yi bu cong li shi fang mian zhe mo。 ru guo shuo di yi duan cong heng de fang mian xie, na me, zhe yi duan bian shi cong zong de fang mian xie。 xi han wang bao《 si zi jiang de lun》 shuo, xiong nu“ ye zai gong fa, shi zai she lie”,“ qi lei si ze gong shi an ma, bo zhong ze?I xian zhang fu, shou qiu ze ben hu chi tu, huo yi ze dian dao yi pu。” yi geng zuo wei yu, sheng dong di ke hua chu xiong nu ren de sheng huo yu xi xing。 li bai jiang zhe duan miao wen rong ye cheng“ xiong nu” liang ju shi。 geng zuo de jie guo hui shi he shu ying chou, sha lu de jie guo que zhi neng shi bai gu huang sha。 yu qian yi shen, han xu juan yong。 bing qie hen zi ran di yin chu“ qin jia” er ju。 qin zhu chang cheng fang yu hu ren de di fang, han shi reng ran feng huo gao ju。 er ju bei hou han you shen ke de li shi jiao xun he shi ren shen sui de guan cha yu ren shi, cheng wei shi zhong jing ce zhi ju。 mei you zheng que de zheng ce, zheng dou bian bu ke neng ting xi。“ feng huo ran bu xi, zheng zhan wu yi shi!” zhe shen chen de tan xi shi yi feng fu de li shi shi shi wei bei jing de。
“ ye zhan” yi xia liu ju wei di san duan, ji zhong cong zhan zheng de can ku xing shang jie lu bu yi zhan zheng de zui e。“ ye zhan” er ju zhe zhong gou hua zhan chang de bei liang qi fen,“ wu yuan” er ju zhe zhong miao xie zhan chang de qi can jing xiang, er zhe xiang hu ying fa, jiao zhi cheng yi fu se cai qiang lie de hua mian。 zhan ma du cun you gan bu zu, jia yi hao ming si zhu, geng zeng qiang wu zai ren wang de bei qi; wu zhuo ren chang you yi bu zu, you jia yi xian gua ku zhi, geng jian chu qing jing de can ku, dou shi dai you kua zhang se cai de nong zhong de bi mo。“ shi zu” er ju yi gan tan jie shu ci duan。 shi zu zuo le wu wei de xi sheng, jiang jun ye zhi neng yi wu suo huo。
《 liu tao》 shuo:“ sheng ren hao bing wei xiong qi, bu de yi er yong zhi。” quan shi yi ci yu yi zuo jie, dian ming zhu ti。 zhe yi duan yu shu yu li yu de fan wei, er fei xing xiang de miao xie。 yun yong bu dang, yi sheng chou xiang zhi bi。 zhe li bu tong。 you le qian san duan de ju ti miao xie, zhe ge duan yu shi cong li shi he xian shi de can tong jing yan zhong ti lian chu lai, you hua long dian jing zhi miao, shi quan shi yi zhi huo ran。 you ren huai yi zhe yi ju shi pi zhu yu wu ru zheng wen, ke bei yi shuo, shi ji wei bi ran。
zhe shi yi shou xu shi shi, que dai you nong hou de shu qing xing, shi yu qing jiao zhi cheng yi pian。 san duan de mo wei ge yi liang ju gan tan yu zuo jie, mei yi duan shi xu shi de yi ge zi ran duan luo, ye shi gan qing xuan lv de yi ge zi ran qi fu。 shi he qing pei he de ru ci he xie, shi quan shi ju you xian ming de jie zou gan, you“ yi chang san tan” zhi miao。
han gu ci《 zhan cheng nan》 zhu yao shi xie zhan zheng de can ku, xiang dang yu li bai zhe shou shi de di san duan。 li bai bu ju ni yu gu ci, cong si xiang nei rong dao yi shu xing shi dou biao xian chu hen da de chuang zao xing。 nei rong shang fa zhan chu yi、 er liang duan, shi zhan zheng xing zhi yi mu le ran, you yi quan shi jie yu biao ming zi ji de zhu zhang。 yi shu shang ze rou he tang shi fa zhan de cheng jiu, you zhi pu wu hua bian wei yi dang liu mei。 ru gu ci“ shui shen ji ji, pu wei ming ming。 xiao qi zhan dou si, nu ma pai huai ming” he“ ye si bu zang wu ke shi, wei wo wei wu, qie wei ke hao, ye si liang bu zang, fu rou an neng qu zi tao”, ci shi chui lian wei liang zu zheng qi de dui cheng ju, xian de geng jia ning lian jing gong, geng fu you ge xing ben fang de qi shi, xian shi chu li bai de du te feng ge。
qu nian zhan, sang gan yuan, jin nian zhan, cong he dao。
xi bing tiao zhi hai shang bo, fang ma tian shan xue zhong cao。
wan li chang zheng zhan, san jun jin shuai lao。
xiong nu yi sha lu wei geng zuo, gu lai wei jian bai gu huang sha tian。
qin jia zhu cheng bi hu chu, han jia hai you feng huo ran。
feng huo ran bu xi, zheng zhan wu yi shi。
ye zhan ge dou si, bai ma hao ming xiang tian bei。
wu yuan zhuo ren chang, xian fei shang gua ku shu zhi。
shi zu tu cao mang, jiang jun kong er wei。
nai zhi bing zhe shi xiong qi, sheng ren bu de yi er yong zhi。
zhu shi:
【1】 zhan cheng nan: le fu gu ti。《 le fu shi ji》 zhong lie ru《 gu chui qu ci》 zhong, shi“ han nao ge shi ba qu” zhi yi。【2】 sang gan yuan: ji sang gan he, wei jin yong ding he zhi shang you。 zai jin he bei sheng xi bei bu he shan xi sheng bei bu, yuan chu shan xi guan zi shan。 tang shi ci di chang yu xi、 qi dan fa sheng zhan shi。
【3】 cong he dao: cong he ji cong ling he。 jin you nan bei liang he。 nan ming ye er qiang he, bei ming ka shen ga er he。 ju zai xin jiang xi nan bu。 fa yuan yu pa mi er gao yuan, wei ta li mu he zhi liu。
【4】 xi bing: zhi zhan dou jie shu hou, xi bing qi。
【5】 tiao zhi: han xi yu gu guo ming。 zai jin yi la ke di ge li si he、 you fa la di he zhi jian。 ci fan zhi xi yu。
【6】 tian shan: yi ming bai shan。 chun xia you xue, chu hao mu ji jin tie, xiong nu wei zhi tian shan。 guo zhi jie xia ma bai。 zai jin xin jiang jing nei bei bu。
【7】” xiong nu“ ju: ci ju wei xiong nu yi sha lve wei qi zhi ye。
【8】 qin jia zhu cheng: zhi qin shi huang zhu chang cheng yi fang xiong nu。
【9】 bi: yi zuo“ bei”。
【10】 feng huo:" han jia、 feng huo",《 hou han shu· guang wu di ji》:“ biao qi da jiang jun du mao jiang zhong jun shi xing tun bei bian, zhu ting hou, xiu feng sui。” li xian zhu:“ bian fang gao jing, zuo gao tu tai, tai shang zuo ju gao, ju gao tou shang you long。 zhong zhi xin cao, you kou ji ju huo ran zhi yi xiang gao, yue feng; you duo ji xin, kou zhi ji fan zhi yi wang qi yan, yue sui。 zhou ze fan sui, ye nai ju feng。”
【11】 shang gua ku shu zhi: yi zuo“ xian fei shang ku zhi”。
【12】 kong er wei: ji yi wu suo huo。
zuo pin shang xi:
zhe shou shi yong de shi han dai le fu shi de ti mu, you yi xue xi le fu shi de chuan tong, dan bi han dai na shou《 zhan cheng nan》 xie de geng xing xiang, geng shen ke。 zhe shou shi shi peng ji feng jian tong zhi zhe qiong bing du wu de。“ sang gan”、“ cong he”、“ tiao zhi”、“ tian shan” dou shi bian jiang di ming。 zheng shou shi da ti ke fen wei san duan he yi ge jie yu。di yi duan gong ba ju, xian cong zheng fa de pin fan he guang yuan fang mian luo bi。 qian si ju xie zheng fa de pin fan。 yi liang zu dui cheng de ju shi chu xian, bu jin yin yun keng qiang, er qie shi ju fu ta de zhong die he xian ming de dui ju, gei ren yi dong zheng xi tao、 zhuan pei bu xi de qiang lie yin xiang, you li di biao da le zhu ti。“ xi bing” er ju xie zheng xing de guang yuan。 zuo si《 wei dou fu》 miao xie cao cao tao mie qun xiong、 wei zhen huan yu de qi shi shi shuo:“ xi bing hai dao, shua ma jiang zhou。” ci er ju yong qi yi。 xi bing, xi qu bing qi shang de wu hui; fang ma, mu fang zhan ma, zai tiao zhi hai shang xi bing, tian shan cao zhong mu ma, qi zheng xing zhi guang yuan zi jian。 you zhan fa pin fan jin zhi zheng xing guang yuan, jing jie kuo da le, nei rong geng shen hou le, shi shan yu pu pai dian ran de bi mo。“ wan li” er ju shi ci duan de jie yu。“ wan li chang zheng zhan”, shi zheng fa pin fan he guang yuan de zong kuo,“ san jun jin shuai lao” shi chang nian yuan zheng de bi ran jie guo, guang da shi bing zai wu wei de zhan zheng zhong hao jin le qing chun de nian hua he zhuang sheng de jing li。 you le qian mian de miao xie, zhe yi sheng kai tan shui dao qu cheng, zi ran jian shi, mei you yi dian jiao qing de xuan nao jiao xiao zhi gan。
“ xiong nu” yi xia liu ju shi di er duan, jin yi bu cong li shi fang mian zhe mo。 ru guo shuo di yi duan cong heng de fang mian xie, na me, zhe yi duan bian shi cong zong de fang mian xie。 xi han wang bao《 si zi jiang de lun》 shuo, xiong nu“ ye zai gong fa, shi zai she lie”,“ qi lei si ze gong shi an ma, bo zhong ze?I xian zhang fu, shou qiu ze ben hu chi tu, huo yi ze dian dao yi pu。” yi geng zuo wei yu, sheng dong di ke hua chu xiong nu ren de sheng huo yu xi xing。 li bai jiang zhe duan miao wen rong ye cheng“ xiong nu” liang ju shi。 geng zuo de jie guo hui shi he shu ying chou, sha lu de jie guo que zhi neng shi bai gu huang sha。 yu qian yi shen, han xu juan yong。 bing qie hen zi ran di yin chu“ qin jia” er ju。 qin zhu chang cheng fang yu hu ren de di fang, han shi reng ran feng huo gao ju。 er ju bei hou han you shen ke de li shi jiao xun he shi ren shen sui de guan cha yu ren shi, cheng wei shi zhong jing ce zhi ju。 mei you zheng que de zheng ce, zheng dou bian bu ke neng ting xi。“ feng huo ran bu xi, zheng zhan wu yi shi!” zhe shen chen de tan xi shi yi feng fu de li shi shi shi wei bei jing de。
“ ye zhan” yi xia liu ju wei di san duan, ji zhong cong zhan zheng de can ku xing shang jie lu bu yi zhan zheng de zui e。“ ye zhan” er ju zhe zhong gou hua zhan chang de bei liang qi fen,“ wu yuan” er ju zhe zhong miao xie zhan chang de qi can jing xiang, er zhe xiang hu ying fa, jiao zhi cheng yi fu se cai qiang lie de hua mian。 zhan ma du cun you gan bu zu, jia yi hao ming si zhu, geng zeng qiang wu zai ren wang de bei qi; wu zhuo ren chang you yi bu zu, you jia yi xian gua ku zhi, geng jian chu qing jing de can ku, dou shi dai you kua zhang se cai de nong zhong de bi mo。“ shi zu” er ju yi gan tan jie shu ci duan。 shi zu zuo le wu wei de xi sheng, jiang jun ye zhi neng yi wu suo huo。
《 liu tao》 shuo:“ sheng ren hao bing wei xiong qi, bu de yi er yong zhi。” quan shi yi ci yu yi zuo jie, dian ming zhu ti。 zhe yi duan yu shu yu li yu de fan wei, er fei xing xiang de miao xie。 yun yong bu dang, yi sheng chou xiang zhi bi。 zhe li bu tong。 you le qian san duan de ju ti miao xie, zhe ge duan yu shi cong li shi he xian shi de can tong jing yan zhong ti lian chu lai, you hua long dian jing zhi miao, shi quan shi yi zhi huo ran。 you ren huai yi zhe yi ju shi pi zhu yu wu ru zheng wen, ke bei yi shuo, shi ji wei bi ran。
zhe shi yi shou xu shi shi, que dai you nong hou de shu qing xing, shi yu qing jiao zhi cheng yi pian。 san duan de mo wei ge yi liang ju gan tan yu zuo jie, mei yi duan shi xu shi de yi ge zi ran duan luo, ye shi gan qing xuan lv de yi ge zi ran qi fu。 shi he qing pei he de ru ci he xie, shi quan shi ju you xian ming de jie zou gan, you“ yi chang san tan” zhi miao。
han gu ci《 zhan cheng nan》 zhu yao shi xie zhan zheng de can ku, xiang dang yu li bai zhe shou shi de di san duan。 li bai bu ju ni yu gu ci, cong si xiang nei rong dao yi shu xing shi dou biao xian chu hen da de chuang zao xing。 nei rong shang fa zhan chu yi、 er liang duan, shi zhan zheng xing zhi yi mu le ran, you yi quan shi jie yu biao ming zi ji de zhu zhang。 yi shu shang ze rou he tang shi fa zhan de cheng jiu, you zhi pu wu hua bian wei yi dang liu mei。 ru gu ci“ shui shen ji ji, pu wei ming ming。 xiao qi zhan dou si, nu ma pai huai ming” he“ ye si bu zang wu ke shi, wei wo wei wu, qie wei ke hao, ye si liang bu zang, fu rou an neng qu zi tao”, ci shi chui lian wei liang zu zheng qi de dui cheng ju, xian de geng jia ning lian jing gong, geng fu you ge xing ben fang de qi shi, xian shi chu li bai de du te feng ge。
欢迎读者提供注释翻译和赏析
战城南(唐 李白)原文注释翻译及赏析(完)-古诗词译文免责声明:「战城南」是唐 李白创作的一篇诗词,文笔优美俱佳,原文注释和赏析等内容(即本文)皆收集于网络,版权归原作者,只代表作者观点和本站无关,如果您认为本站转载侵犯了您的权益,请联系我们删除。
古诗词推荐
- 战城南
[唐] 李白 战地何昏昏。 战士如群蚁。 气重日轮红。 血染蓬蒿紫。 乌乌衔人肉。 食闷飞不起。 昨日城上人。 今日城下鬼。 旗色如罗星。 鼙声殊未已。 妾家夫与儿。 俱在鼙声里。 注释:...
- 山中问答
[唐] 李白 问余何意栖碧山,笑而不答心自闲。 桃花流水窅然去,别有天地非人间。 注释: 【1】山中问答:一作“山中答俗人”,一作“答俗人问”,一作“答问”。 【2】余:我,诗人自指。 【3】何意:一作“何事”。 【4】栖:居住,隐居。 【5】碧山:山...
- 与夏十二登岳阳楼
[唐] 李白 楼观岳阳尽,川迥洞庭开。 雁引愁心去,山衔好月来。 云间连下榻,天上接行杯。 醉后凉风起,吹人舞袖回。 注释: 【1】夏十二:李白的朋友,排行十二,名字不详。 【2】岳阳楼:坐落在岳州郡治西南,今湖南省岳阳市西门城楼。西临洞庭,左顾君...
- 访戴天山道士不遇
[唐] 李白 犬吠水声中,桃花带露浓。 树深时见鹿,溪午不闻钟。 野竹分青霭,飞泉挂碧峰。 无人知所去,愁倚两三松。 注释: 【1】戴天山:在四川昌隆县北五十里,青年时期的李白曾经在此山中的大明寺读书。 【2】不遇:没有遇到。 【3】吠:狗叫。 【4】...
- 梁甫吟
[唐] 李白 长啸梁甫吟,何时见阳春? 君不见,朝歌屠叟辞棘津,八十西来钓渭滨。 宁羞白发照清水,逢时壮气思经纶。 广张三千六百钓,风期暗与文王亲。 大贤虎变愚不测,当年颇似寻常人。 君不见,高阳酒徒起草中,长揖山东隆准公。 入门不拜逞雄辩,两女...
- 乌夜啼
[唐] 李白 黄云城边乌欲栖,归飞哑哑枝上啼。 机中织锦秦川女,碧纱如烟隔窗语。 停梭怅然忆远人,独宿孤房泪如雨。 注释: 【1】乌夜啼:乐府旧题,《乐府诗集》卷四十七列于《清商曲辞·西曲歌》,并引《古今乐录》云:“西曲歌有《鸟夜啼》。”古辞多...
- 陌上桑
[唐] 李白 美女渭桥东,春还事蚕作。五马如飞龙,青丝结金络。 不知谁家子,调笑来相谑。妾本秦罗敷,玉颜艳名都。 绿条映素手,采桑向城隅。使君且不顾,况复论秋胡。 寒螀爱碧草,鸣凤栖青梧。托心自有处,但怪傍人愚。 徒令白日暮,高驾空踟蹰。 注释...
- 夜泊牛渚怀古
[唐] 李白 牛渚西江夜,青天无片云。 登舟望秋月,空忆谢将军。 余亦能高咏,斯人不可闻。 明朝挂帆席,枫叶落纷纷。 注释: 【1】牛渚:山名,在今安徽省当涂县西北。诗题下有注:此地即谢尚闻袁宏咏史处。 【2】西江:从南京以西到江西境内的一段长江,...
- 怨情
[唐] 李白 新人如花虽可宠,故人似玉由来重。花性飘扬不自持, 玉心皎洁终不移。故人昔新今尚故,还见新人有故时。 请看陈后黄金屋,寂寂珠帘生网丝。 注释:...
- 怨情
[唐] 李白 美人卷珠帘,深坐颦蛾眉。 但见泪痕湿,不知心恨谁。 注释: 【1】卷珠帘:意指其卷帘相望。珠帘:珠串的帷帘。 【2】深坐:长久的坐。 【3】颦(pín):皱眉。 【4】蛾眉:蚕蛾触须弯而细长,故以称女子之眉。《诗·硕人》:“螓首蛾眉。” ...
- 杂诗
[唐] 李白 白日与明月,昼夜尚不闲。况尔悠悠人,安得久世间。 传闻海水上,乃有蓬莱山。玉树生绿叶,灵仙每登攀。 一食驻玄发,再食留红颜。吾欲从此去,去之无时还。 注释:...
- 赠孟浩然
[唐] 李白 吾爱孟夫子,风流天下闻。 红颜弃轩冕,白首卧松云。 醉月频中圣,迷花不事君。 高山安可仰,徒此揖清芬。 注释: 【1】孟夫子:指孟浩然。夫子,古时对男子的尊称。 【2】风流:古人以风流赞美文人,主要是指有文采,善词章,风度潇洒,不钻营...
- 子夜四时歌·冬歌
[唐] 李白 明朝驿使发,一夜絮征袍。 素手抽针冷,那堪把剪刀。 裁缝寄远道,几日到临洮。 注释: 【1】子夜四时歌:《子夜歌》属乐府的吴声曲辞,分为“春歌”、“夏歌”、“秋歌”、“冬歌”。《唐书·乐志》说:“《子夜歌》者,晋曲也。晋有女子名子...
- 子夜四时歌·夏歌
[唐] 李白 镜湖三百里,菡萏发荷花。 五月西施采,人看隘若耶。 回舟不待月,归去越王家。 注释: 【1】镜湖:一名鉴湖,在今浙江绍兴县东南。 【2】菡萏:荷花的别称。古人称未开的荷花为“菡萏”,即花苞。 【3】若耶:若耶溪,在今浙江绍兴境内。溪旁...
- 金陵酒肆留别
[唐] 李白 风吹柳花满店香,吴姬压酒唤客尝。 金陵子弟来相送,欲行不行各尽觞。 请君试问东流水,别意与之谁短长。 注释: 【1】金陵:今江苏省南京市。 【2】酒肆:酒店。 【3】留别:临别留诗给送行者。 【4】风吹:一作“白门”。 【5】吴姬:吴地的...
- 听蜀僧浚弹琴
[唐] 李白 蜀僧抱绿绮,西下峨眉峰。 为我一挥手,如听万壑松。 客心洗流水,馀响入霜钟。 不觉碧山暮,秋云暗几重。 注释: 【1】蜀僧濬:即蜀地一位名叫濬的僧人。李白另有《赠宣州灵源寺仲濬公》诗,“蜀僧濬”“仲濬公”疑为同一人。 【2】绿绮(qǐ...
- 下终南山过斛斯山人宿置酒
[唐] 李白 暮从碧山下,山月随人归。 却顾所来径,苍苍横翠微。 相携及田家,童稚开荆扉。 绿竹入幽径,青萝拂行衣。 欢言得所憩,美酒聊共挥。 长歌吟松风,曲尽河星...
- 长歌行
[唐] 李白 桃李待日开,荣华照当年。 东风动百物,草木尽欲言。 枯枝无丑叶,涸水吐清泉。 大力运天地,羲和无停鞭。 功名不早著,竹帛将何宣。 桃李务青春,谁能贯白日。 富贵与神仙,蹉跎成两失。 金石犹销铄,风霜无久质。 畏落日月后,强欢歌与酒。 ...
- 庐山谣寄卢侍御虚舟
[唐] 李白 我本楚狂人,凤歌笑孔丘。 手持绿玉杖,朝别黄鹤楼。 五岳寻仙不辞远,一生好入名山游。 庐山秀出南斗傍,屏风九叠云锦张, 影落明湖青黛光。金阙前开二峰长, 银河倒挂三石梁。香炉瀑布遥相望, 回崖沓嶂凌苍苍。翠影红霞映朝日, 鸟飞不到吴...
- 送别
[唐] 李白 寻阳五溪水,沿洄直入巫山里。胜境由来人共传, 君到南中自称美。送君别有八月秋,飒飒芦花复益愁。 云帆望远不相见,日暮长江空自流。 注释:...