非相
相人,古之人无有也,学者不道也。古者有姑布子卿,今之世梁有唐举,相人 之形状颜色,而知其吉凶妖祥,世俗称之。古之人无有也,学者不道也。故相形不 如论心,论心不如择术;形不胜心,心不胜术;术正而心顺之,则形相虽恶而心术 善,无害为君子也。形相虽善而心术恶,无害为小人也。君子之谓吉,小人之谓凶。 故长短小大,善恶形相,非吉凶也。古之人无有也,学者不道也。
盖帝尧长,帝舜短;文王长,周公短;仲尼长,子弓短。昔者卫灵公有臣曰公 孙吕,身长七尺,面长三尺,焉广三寸,鼻目耳具,而名动天下。楚之孙叔敖,期 思之鄙人也,突秃长左,轩较之下,而以楚霸。叶公子高,微小短瘠,行若将不胜 其衣然。白公之乱也,令尹子西,司马子期,皆死焉,叶公子高入据楚,诛白公, 定楚国,如反手尔,仁义功名善于后世。故事不揣长,不揳大,不权轻重,亦将志 乎尔。长短大小,美恶形相,岂论也哉!且徐偃王之状,目可瞻马。仲尼之状,面 如蒙倛。周公之状,身如断菑。皋陶之状,色如削瓜。闳夭之状,面无见肤。傅说 之状,身如植鳍。伊尹之状,面无须麋。禹跳汤偏。尧舜参牟子。从者将论志意, 比类文学邪?直将差长短,辨美恶,而相欺傲邪?
古者桀纣长巨姣美,天下之杰也。筋力越劲,百人之敌也,然而身死国亡,为 天下大僇,后世言恶,则必稽焉。是非容貌之患也,闻见之不众,议论之卑尔。今 世俗之乱君,乡曲之儇子,莫不美丽姚冶,奇衣妇饰,血气态度拟于女子;妇人莫 不愿得以为夫,处女莫不愿得以为士,弃其亲家而欲奔之者,比肩并起;然而中君 羞以为臣,中父羞以为子,中兄羞以为弟,中人羞以为友;俄则束乎有司,而戮乎 大市,莫不呼天啼哭,苦伤其今,而后悔其始,是非容貌之患也,闻见之不众,议 论之卑尔!然则,从者将孰可也!
人有三不祥:幼而不肯事长,贱而不肯事贵,不肖而不肯事贤,是人之三不祥 也。人有三必穷:为上则不能爱下,为下则好非其上,是人之一必穷也;乡则不若, 偝则谩之,是人之二必穷也;知行浅薄,曲直有以相县矣,然而仁人不能推,知士 不能明,是人之三必穷也。--人有此三数行者,以为上则必危,为下则必灭。诗 曰:“雨雪瀌瀌,宴然聿消,莫肯下隧,式居屡骄。”此之谓也。
人之所以为人者何已也?曰:以其有辨也。饥而欲食,寒而欲暖,劳而欲息, 好利而恶害,是人之所生而有也,是无待而然者也,是禹桀之所同也。然则人之所 以为人者,非特以二足而无毛也,以其有辨也。今夫狌狌形状亦二足而无毛也,然 而君子啜其羹,食其胾。故人之所以为人者,非特以其二足而无毛也,以其有辨也。 夫禽兽有父子,而无父子之亲,有牝牡而无男女之别。故人道莫不有辨。
辨莫大于分,分莫大于礼,礼莫大于圣王;圣王有百,吾孰法焉?曰:文久而 灭,节族久而绝,守法数之有司,极礼而褫。故曰:欲观圣王之迹,则于其粲然者 矣,后王是也。彼后王者,天下之君也;舍后王而道上古,譬之是犹舍己之君,而 事人之君也。故曰:欲观千岁,则数今日;欲知亿万,则审一二;欲知上世,则审 周道;欲审周道,则审其人所贵君子。故曰:以近知远,以一知万,以微知明,此 之谓也。
夫妄人曰:“古今异情,其所以治乱者异道。”而众人惑焉。彼众人者,愚而 无说,陋而无度者也。其所见焉,犹可欺也,而况于千世之传也?妄人者,门庭之 间,犹可诬欺也,而况于千世之上乎?圣人何以不可欺?曰:圣人者,以己度者也。 故以人度人,以情度情,以类度类,以说度功,以道观尽,古今一也。类不悖,虽 久同理,故乡乎邪曲而不迷,观乎杂物而不惑,以此度之。五帝之外无传人,非无 贤人也,久故也。五帝之中无传政,非无善政也,久故也。禹汤有传政而不若周之 察也,非无善政也,久故也。传者久则论略,近则论详,略则举大,详则举小。愚 者闻其略而不知其详,闻其详而不知其大也。是以文久而灭,节族久而绝。
凡言不合先王,不顺礼义,谓之奸言;虽辩,君子不听。法先王,顺礼义,党 学者,然而不好言,不乐言,则必非诚士也。故君子之于言也,志好之,行安之, 乐言之,故君子必辩。凡人莫不好言其所善,而君子为甚。故赠人以言,重于金石 珠玉;观人以言,美于黼黻文章;听人以言,乐于钟鼓琴瑟。故君子之于言无厌。 鄙夫反是:好其实不恤其文,是以终身不免埤污佣俗。故易曰:“括囊无咎无誉。” 腐儒之谓也。
凡说之难,以至高遇至卑,以至治接至乱。未可直至也,远举则病缪,近世则 病佣。善者于是间也,亦必远举而不缪,近世而不佣,与时迁徙,与世偃仰,缓急 嬴绌,府然若渠匽檃栝之于己也。曲得所谓焉,然而不折伤。故君子之度己则以绳, 接人则用抴。度己以绳,故足以为天下法则矣;接人用抴,故能宽容,因众以成天 下之大事矣。故君子贤而能容罢,知而能容愚,博而能容浅,粹而能容杂,夫是之 谓兼术。诗曰:“徐方既同,天子之功。”此之谓也。
谈说之术:矜庄以莅之,端诚以处之,坚强以持之,譬称以喻之,分别以明之, 欣驩芬芗以送之,宝之,珍之,贵之,神之。如是则说常无不受。虽不说人,人莫 不贵。夫是之谓为能贵其所贵。传曰:“唯君子为能贵其所贵。”此之谓也。
君子必辩。凡人莫不好言其所善,而君子为甚焉。是以小人辩言险,而君子辩 言仁也。言而非仁之中也,则其言不若其默也,其辩不若其吶也。言而仁之中也, 则好言者上矣,不好言者下也。故仁言大矣:起于上所以道于下,政令是也;起于 下所以忠于上,谋救是也。故君子之行仁也无厌、志好之、行安之,乐言之;故言 君子必辩。小辩不如见端,见端不如见本分。小辩而察,见端而明,本分而理;圣 人士君子之分具矣。有小人之辩者,有士君子之辩者,有圣人之辩者:不先虑,不 早谋,发之而当,成文而类,居错迁徙,应变不穷,是圣人之辩者也。先虑之,早 谋之,斯须之言而足听,文而致实,博而党正,是士君子之辩者也。听其言则辞辩 而无统,用其身则多诈而无功,上不足以顺明王,下不足以和齐百姓,然而口舌之 均,应唯则节,足以为奇伟偃却之属,夫是之谓奸人之雄。圣王起,所以先诛也, 然后盗贼次之。盗贼得变,此不得变也。
xiang ren, gu zhi ren wu you ye, xue zhe bu dao ye。 gu zhe you gu bu zi qing, jin zhi shi liang you tang ju, xiang ren zhi xing zhuang yan se, er zhi qi ji xiong yao xiang, shi su cheng zhi。 gu zhi ren wu you ye, xue zhe bu dao ye。 gu xiang xing bu ru lun xin, lun xin bu ru ze shu; xing bu sheng xin, xin bu sheng shu; shu zheng er xin shun zhi, ze xing xiang sui e er xin shu shan, wu hai wei jun zi ye。 xing xiang sui shan er xin shu e, wu hai wei xiao ren ye。 jun zi zhi wei ji, xiao ren zhi wei xiong。 gu chang duan xiao da, shan e xing xiang, fei ji xiong ye。 gu zhi ren wu you ye, xue zhe bu dao ye。
gai di yao chang, di shun duan; wen wang chang, zhou gong duan; zhong ni chang, zi gong duan。 xi zhe wei ling gong you chen yue gong sun lv, shen chang qi chi, mian chang san chi, yan guang san cun, bi mu er ju, er ming dong tian xia。 chu zhi sun shu ao, qi si zhi bi ren ye, tu tu chang zuo, xuan jiao zhi xia, er yi chu ba。 ye gong zi gao, wei xiao duan ji, xing ruo jiang bu sheng qi yi ran。 bai gong zhi luan ye, ling yin zi xi, si ma zi qi, jie si yan, ye gong zi gao ru ju chu, zhu bai gong, ding chu guo, ru fan shou er, ren yi gong ming shan yu hou shi。 gu shi bu chuai chang, bu?a da, bu quan qing zhong, yi jiang zhi hu er。 chang duan da xiao, mei e xing xiang, qi lun ye zai! qie xu yan wang zhi zhuang, mu ke zhan ma。 zhong ni zhi zhuang, mian ru meng??。 zhou gong zhi zhuang, shen ru duan?。 gao tao zhi zhuang, se ru xue gua。 hong yao zhi zhuang, mian wu jian fu。 fu shuo zhi zhuang, shen ru zhi qi。 yi yin zhi zhuang, mian wu xu mi。 yu tiao tang pian。 yao shun can mou zi。 cong zhe jiang lun zhi yi, bi lei wen xue xie? zhi jiang cha chang duan, bian mei e, er xiang qi ao xie?
gu zhe jie zhou chang ju jiao mei, tian xia zhi jie ye。 jin li yue jin, bai ren zhi di ye, ran er shen si guo wang, wei tian xia da?J, hou shi yan e, ze bi ji yan。 shi fei rong mao zhi huan ye, wen jian zhi bu zhong, yi lun zhi bei er。 jin shi su zhi luan jun, xiang qu zhi xuan zi, mo bu mei li yao ye, qi yi fu shi, xue qi tai du ni yu nv zi; fu ren mo bu yuan de yi wei fu, chu nv mo bu yuan de yi wei shi, qi qi qin jia er yu ben zhi zhe, bi jian bing qi; ran er zhong jun xiu yi wei chen, zhong fu xiu yi wei zi, zhong xiong xiu yi wei di, zhong ren xiu yi wei you; e ze shu hu you si, er lu hu da shi, mo bu hu tian ti ku, ku shang qi jin, er hou hui qi shi, shi fei rong mao zhi huan ye, wen jian zhi bu zhong, yi lun zhi bei er! ran ze, cong zhe jiang shu ke ye!
ren you san bu xiang: you er bu ken shi chang, jian er bu ken shi gui, bu xiao er bu ken shi xian, shi ren zhi san bu xiang ye。 ren you san bi qiong: wei shang ze bu neng ai xia, wei xia ze hao fei qi shang, shi ren zhi yi bi qiong ye; xiang ze bu ruo, ? chi li≈?? qiao su?? she ju bo hui? xing chao。?? bi xing yun lei bian ying? huan? shi shun huang qian pi?? bu neng ming, shi ren zhi san bi qiong ye。-- ren you ci san shu xing zhe, yi wei shang ze bi wei, wei xia ze bi mie。 shi yue:“ yu xue?d?d, yan ran yu xiao, mo ken xia sui, shi ju lv jiao。” ci zhi wei ye。
ren zhi suo yi wei ren zhe he yi ye? yue: yi qi you bian ye。 ji er yu shi, han er yu nuan, lao er yu xi, hao li er e hai, shi ren zhi suo sheng er you ye, shi wu dai er ran zhe ye, shi yu jie zhi suo tong ye。 ran ze ren zhi suo yi wei ren zhe, fei te yi er zu er wu mao ye, yi qi you bian ye。 jin fu?? xian wu cong lou? leng? gong? bo? er jun zi chuo qi geng, shi qi?。 gu ren zhi suo yi wei ren zhe, fei te yi qi er zu er wu mao ye, yi qi you bian ye。 fu qin shou you fu zi, er wu fu zi zhi qin, you pin mu er wu nan nv zhi bie。 gu ren dao mo bu you bian。
bian mo da yu fen, fen mo da yu li, li mo da yu sheng wang; sheng wang you bai, wu shu fa yan? yue: wen jiu er mie, jie zu jiu er jue, shou fa shu zhi you si, ji li er chi。 gu yue: yu guan sheng wang zhi ji, ze yu qi can ran zhe yi, hou wang shi ye。 bi hou wang zhe, tian xia zhi jun ye; she hou wang er dao shang gu, pi zhi shi you she ji zhi jun, er shi ren zhi jun ye。 gu yue: yu guan qian sui, ze shu jin ri; yu zhi yi wan, ze shen yi er; yu zhi shang shi, ze shen zhou dao; yu shen zhou dao, ze shen qi ren suo gui jun zi。 gu yue: yi jin zhi yuan, yi yi zhi wan, yi wei zhi ming, ci zhi wei ye。
fu wang ren yue:“ gu jin yi qing, qi suo yi zhi luan zhe yi dao。” er zhong ren huo yan。 bi zhong ren zhe, yu er wu shuo, lou er wu du zhe ye。 qi suo jian yan, you ke qi ye, er kuang yu qian shi zhi chuan ye? wang ren zhe, men ting zhi jian, you ke wu qi ye, er kuang yu qian shi zhi shang hu? sheng ren he yi bu ke qi? yue: sheng ren zhe, yi ji du zhe ye。 gu yi ren du ren, yi qing du qing, yi lei du lei, yi shuo du gong, yi dao guan jin, gu jin yi ye。 lei bu bei, sui jiu tong li, gu xiang hu xie qu er bu mi, guan hu za wu er bu huo, yi ci du zhi。 wu di zhi wai wu chuan ren, fei wu xian ren ye, jiu gu ye。 wu di zhi zhong wu chuan zheng, fei wu shan zheng ye, jiu gu ye。 yu tang you chuan zheng er bu ruo zhou zhi cha ye, fei wu shan zheng ye, jiu gu ye。 chuan zhe jiu ze lun lve, jin ze lun xiang, lve ze ju da, xiang ze ju xiao。 yu zhe wen qi lve er bu zhi qi xiang, wen qi xiang er bu zhi qi da ye。 shi yi wen jiu er mie, jie zu jiu er jue。
fan yan bu he xian wang, bu shun li yi, wei zhi jian yan; sui bian, jun zi bu ting。 fa xian wang, shun li yi, dang xue zhe, ran er bu hao yan, bu le yan, ze bi fei cheng shi ye。 gu jun zi zhi yu yan ye, zhi hao zhi, xing an zhi, le yan zhi, gu jun zi bi bian。 fan ren mo bu hao yan qi suo shan, er jun zi wei shen。 gu zeng ren yi yan, zhong yu jin shi zhu yu; guan ren yi yan, mei yu fu fu wen zhang; ting ren yi yan, le yu zhong gu qin se。 gu jun zi zhi yu yan wu yan。 bi fu fan shi: hao qi shi bu xu qi wen, shi yi zhong shen bu mian pi wu yong su。 gu yi yue:“ kuo nang wu jiu wu yu。” fu ru zhi wei ye。
fan shuo zhi nan, yi zhi gao yu zhi bei, yi zhi zhi jie zhi luan。 wei ke zhi zhi ye, yuan ju ze bing mou, jin shi ze bing yong。 shan zhe yu shi jian ye, yi bi yuan ju er bu mou, jin shi er bu yong, yu shi qian xi, yu shi yan yang, huan ji ying chu, fu ran ruo qu?]?a kuo zhi yu ji ye。 qu de suo wei yan, ran er bu zhe shang。 gu jun zi zhi du ji ze yi sheng, jie ren ze yong?w。 du ji yi sheng, gu zu yi wei tian xia fa ze yi; jie ren yong?w, gu neng kuan rong, yin zhong yi cheng tian xia zhi da shi yi。 gu jun zi xian er neng rong ba, zhi er neng rong yu, bo er neng rong qian, cui er neng rong za, fu shi zhi wei jian shu。 shi yue:“ xu fang ji tong, tian zi zhi gong。” ci zhi wei ye。
tan shuo zhi shu: jin zhuang yi li zhi, duan cheng yi chu zhi, jian qiang yi chi zhi, pi cheng yi yu zhi, fen bie yi ming zhi, xin? fen xiang yi song zhi, bao zhi, zhen zhi, gui zhi, shen zhi。 ru shi ze shuo chang wu bu shou。 sui bu shuo ren, ren mo bu gui。 fu shi zhi wei wei neng gui qi suo gui。 chuan yue:“ wei jun zi wei neng gui qi suo gui。” ci zhi wei ye。
jun zi bi bian。 fan ren mo bu hao yan qi suo shan, er jun zi wei shen yan。 shi yi xiao ren bian yan xian, er jun zi bian yan ren ye。 yan er fei ren zhi zhong ye, ze qi yan bu ruo qi mo ye, qi bian bu ruo qi? ren bingQ yuan? shou? xing bo ze hao yan zhe shang yi, bu hao yan zhe xia ye。 gu ren yan da yi: qi yu shang suo yi dao yu xia, zheng ling shi ye; qi yu xia suo yi zhong yu shang, mou jiu shi ye。 gu jun zi zhi xing ren ye wu yan、 zhi hao zhi、 xing an zhi, le yan zhi; gu yan jun zi bi bian。 xiao bian bu ru jian duan, jian duan bu ru jian ben fen。 xiao bian er cha, jian duan er ming, ben fen er li; sheng ren shi jun zi zhi fen ju yi。 you xiao ren zhi bian zhe, you shi jun zi zhi bian zhe, you sheng ren zhi bian zhe: bu xian lv, bu zao mou, fa zhi er dang, cheng wen er lei, ju cuo qian xi, ying bian bu qiong, shi sheng ren zhi bian zhe ye。 xian lv zhi, zao mou zhi, si xu zhi yan er zu ting, wen er zhi shi, bo er dang zheng, shi shi jun zi zhi bian zhe ye。 ting qi yan ze ci bian er wu tong, yong qi shen ze duo zha er wu gong, shang bu zu yi shun ming wang, xia bu zu yi he qi bai xing, ran er kou she zhi jun, ying wei ze jie, zu yi wei qi wei yan que zhi shu, fu shi zhi wei jian ren zhi xiong。 sheng wang qi, suo yi xian zhu ye, ran hou dao zei ci zhi。 dao zei de bian, ci bu de bian ye。
免责声明:「非相」本章内容出自「荀子」,文笔优美俱佳,章节内容(即本文)收集于网络,版权归原作者,只代表作者观点和本站无关,如果您认为本站转载侵犯了您的权益,请联系我们删除。