贺新郎 送胡邦衡待制
宋 张元干
古诗词:贺新郎 送胡邦衡待制原文翻译+全文注释译文+原著赏析
原文:
[宋] 张元干梦绕神州路。怅秋风、连营画角,故宫离黍。底事昆仑倾砥柱。九地黄流乱注。聚万落、千村狐兔。天意从来高难问,况人情、老易悲如许。更南浦,送君去。
凉生岸柳催残暑。耿斜河、疏星淡月,断云微度。万里江山知何处。回首对床夜语。雁不到、书成谁与。目尽青天怀今古,肯儿曹、恩怨相尔汝。举大白,听金缕。
注释:
作品赏析:
【注释】:在北宋灭亡,士大夫南渡的这个时期,慷慨悲壮的忧国忧民的词人们,名篇叠出;张芦川有《贺新郎》之作,先以“曳杖危楼去”寄怀李纲,后以“梦绕神州路”送别胡铨,两词尤为悲愤痛苦,感人肺腑。高宗绍兴十二年(1142),因反对“和议”、请斩秦桧等三人而贬为福州签判的胡铨,再次遭遣,除名编管新州(今广东新兴),芦川作此词以相送。
“梦绕神州路 ”,是说我辈灵魂都离不开未复的中原 。“怅秋风”三句,写值此金秋在萧萧的风声之中,一方面号角之声连绵不断,似乎武备军容,十分雄武,而一方面想起故都汴州,已是禾黍稀疏,一片荒凉。此句将南宋局势,缩摄于尺幅之中。以下便由此发出强烈的质问之声,绝似屈原《天问》之风格。
首问 :“为何似昆仑天柱般的黄河中流之砥柱,竟然崩溃,以致浊流泛滥,使中原人民遭受痛苦,使九州之土全成沉陆 ?又因何使衣冠礼乐的文明乐土,变成狐兔盘踞横行的惨境!须知狐兔者,既实指人民流离失所,村落空墟,只剥野兽乱窜,又虚指每当国家不幸陷于敌手之时,必然“狐兔”横行,古今无异。
郑所南所谓“地走人形兽,春开鬼面花 ”,让国破家亡之人而视之,此情此景便会产生共鸣,笔者亲历抗战时期华北沦陷的情景,故而被这情景深深感动。
下用杜少陵句“天意高难问,人情老易悲 ”,言天高难问,人间又无知己,只得胡公者一人,同在福州,而今胡公又离然分别,悲可知矣!——上片一气写成,全为逼出“更南浦,送君去”两句,其苍劲有力,字字沉实,作掷地金石之响。
过片便预想别后情景,饯别是在水畔,征帆既去,但不忍离去,伫立到江边以致柳枝随风吹飘起,产生一丝凉气 。天上的星儿一眨一眨地出现。“耿斜河”三句,亦如孟襄阳、苏东坡,写“微云渡河汉 ”,写“疏星渡河汉 ”、“金波淡,玉绳低转”,为什么情调如此相似?而对于芦川,悲愤激昂之余,忽得此一二句,更显示出了深挚的感情。如以“闲笔”视之,即如知大嚼,而不晓细品,浅人难得深味矣。
下言写此别之后,不知胡公流落之地 ,在何所,想像也感到困难,相距万里 ,想在一块儿共吐心事,如朋友、兄弟之故事,已经是不可能的!语云雁之南飞,不逾衡阳,而今新州距离衡阳几许 ?宾鸿不至,书信将凭谁寄付?不但问天之意直连上片,而且痛别之情古今所罕。用此方法关心国家、社会,纵怀今古,沉思宇宙人生;所关切者绝非个人命运得失穷达,又岂肯谈个人琐事。韩愈《听颖师弹琴》诗“昵昵儿女语,恩怨相尔汝”,是此句的依据。
情怀既然这样,何以作词?所谓辞意俱尽,遂尔引杯长吸,且听笙歌。——以此豪迈之言借以打发心头之痛,作者用笔如夭矫之龙,不以陈言落套为比。
凡填《贺新郎 》,上下片有两个仄起七字句,不得误以为与律句全同 ,“高难问”“怀今古”,难、今二字,皆须平声(与上三字连成四平声),方为协律。又两歇拍“送君去”“听金缕”,头一字必须去声,此为定格。然而明清以后,理解此者已少,合律者百无一二人。故此说明,以示学人。
拼音版对照
[ song] zhang yuan gan
meng rao shen zhou lu。 chang qiu feng、 lian ying hua jiao, gu gong li shu。 di shi kun lun qing di zhu。 jiu di huang liu luan zhu。 ju wan luo、 qian cun hu tu。 tian yi cong lai gao nan wen, kuang ren qing、 lao yi bei ru xu。 geng nan pu, song jun qu。
liang sheng an liu cui can shu。 geng xie he、 shu xing dan yue, duan yun wei du。 wan li jiang shan zhi he chu。 hui shou dui chuang ye yu。 yan bu dao、 shu cheng shui yu。 mu jin qing tian huai jin gu, ken er cao、 en yuan xiang er ru。 ju da bai, ting jin lv。
zai bei song mie wang, shi da fu nan du de zhe ge shi qi, kang kai bei zhuang de you guo you min de ci ren men, ming pian die chu; zhang lu chuan you《 he xin lang》 zhi zuo, xian yi“ ye zhang wei lou qu” ji huai li gang, hou yi“ meng rao shen zhou lu” song bie hu quan, liang ci you wei bei fen tong ku, gan ren fei fu。 gao zong shao xing shi er nian(1142), yin fan dui“ he yi”、 qing zhan qin hui deng san ren er bian wei fu zhou qian pan de hu quan, zai ci zao qian, chu ming bian guan xin zhou( jin guang dong xin xing), lu chuan zuo ci ci yi xiang song。
“ meng rao shen zhou lu ”, shi shuo wo bei ling hun dou li bu kai wei fu de zhong yuan 。“ chang qiu feng” san ju, xie zhi ci jin qiu zai xiao xiao de feng sheng zhi zhong, yi fang mian hao jiao zhi sheng lian mian bu duan, si hu wu bei jun rong, shi fen xiong wu, er yi fang mian xiang qi gu dou bian zhou, yi shi he shu xi shu, yi pian huang liang。 ci ju jiang nan song ju shi, suo she yu chi fu zhi zhong。 yi xia bian you ci fa chu qiang lie de zhi wen zhi sheng, jue si qu yuan《 tian wen》 zhi feng ge。
shou wen :“ wei he si kun lun tian zhu ban de huang he zhong liu zhi di zhu, jing ran beng kui, yi zhi zhuo liu fan lan, shi zhong yuan ren min zao shou tong ku, shi jiu zhou zhi tu quan cheng chen lu ? you yin he shi yi guan li le de wen ming le tu, bian cheng hu tu pan ju heng xing de can jing! xu zhi hu tu zhe, ji shi zhi ren min liu li shi suo, cun luo kong xu, zhi bo ye shou luan cuan, you xu zhi mei dang guo jia bu xing xian yu di shou zhi shi, bi ran“ hu tu” heng xing, gu jin wu yi。
zheng suo nan suo wei“ di zou ren xing shou, chun kai gui mian hua ”, rang guo po jia wang zhi ren er shi zhi, ci qing ci jing bian hui chan sheng gong ming, bi zhe qin li kang zhan shi qi hua bei lun xian de qing jing, gu er bei zhe qing jing shen shen gan dong。
xia yong du shao ling ju“ tian yi gao nan wen, ren qing lao yi bei ”, yan tian gao nan wen, ren jian you wu zhi ji, zhi de hu gong zhe yi ren, tong zai fu zhou, er jin hu gong you li ran fen bie, bei ke zhi yi!—— shang pian yi qi xie cheng, quan wei bi chu“ geng nan pu, song jun qu” liang ju, qi cang jin you li, zi zi chen shi, zuo zhi di jin shi zhi xiang。
guo pian bian yu xiang bie hou qing jing, jian bie shi zai shui pan, zheng fan ji qu, dan bu ren li qu, zhu li dao jiang bian yi zhi liu zhi sui feng chui piao qi, chan sheng yi si liang qi 。 tian shang de xing er yi zha yi zha di chu xian。“ geng xie he” san ju, yi ru meng xiang yang、 su dong po, xie“ wei yun du he han ”, xie“ shu xing du he han ”、“ jin bo dan, yu sheng di zhuan”, wei shen me qing tiao ru ci xiang si? er dui yu lu chuan, bei fen ji ang zhi yu, hu de ci yi er ju, geng xian shi chu le shen zhi de gan qing。 ru yi“ xian bi” shi zhi, ji ru zhi da jiao, er bu xiao xi pin, qian ren nan de shen wei yi。
xia yan xie ci bie zhi hou, bu zhi hu gong liu luo zhi di , zai he suo, xiang xiang ye gan dao kun nan, xiang ju wan li , xiang zai yi kuai er gong tu xin shi, ru peng you、 xiong di zhi gu shi, yi jing shi bu ke neng de! yu yun yan zhi nan fei, bu yu heng yang, er jin xin zhou ju li heng yang ji xu ? bin hong bu zhi, shu xin jiang ping shui ji fu? bu dan wen tian zhi yi zhi lian shang pian, er qie tong bie zhi qing gu jin suo han。 yong ci fang fa guan xin guo jia、 she hui, zong huai jin gu, chen si yu zhou ren sheng; suo guan qie zhe jue fei ge ren ming yun de shi qiong da, you qi ken tan ge ren suo shi。 han yu《 ting ying shi dan qin》 shi“ ni ni er nv yu, en yuan xiang er ru”, shi ci ju de yi ju。
qing huai ji ran zhe yang, he yi zuo ci? suo wei ci yi ju jin, sui er yin bei chang xi, qie ting sheng ge。—— yi ci hao mai zhi yan jie yi da fa xin tou zhi tong, zuo zhe yong bi ru yao jiao zhi long, bu yi chen yan luo tao wei bi。
fan tian《 he xin lang 》, shang xia pian you liang ge ze qi qi zi ju, bu de wu yi wei yu lv ju quan tong ,“ gao nan wen”“ huai jin gu”, nan、 jin er zi, jie xu ping sheng( yu shang san zi lian cheng si ping sheng), fang wei xie lv。 you liang xie pai“ song jun qu”“ ting jin lv”, tou yi zi bi xu qu sheng, ci wei ding ge。 ran er ming qing yi hou, li jie ci zhe yi shao, he lv zhe bai wu yi er ren。 gu ci shuo ming, yi shi xue ren。
meng rao shen zhou lu。 chang qiu feng、 lian ying hua jiao, gu gong li shu。 di shi kun lun qing di zhu。 jiu di huang liu luan zhu。 ju wan luo、 qian cun hu tu。 tian yi cong lai gao nan wen, kuang ren qing、 lao yi bei ru xu。 geng nan pu, song jun qu。
liang sheng an liu cui can shu。 geng xie he、 shu xing dan yue, duan yun wei du。 wan li jiang shan zhi he chu。 hui shou dui chuang ye yu。 yan bu dao、 shu cheng shui yu。 mu jin qing tian huai jin gu, ken er cao、 en yuan xiang er ru。 ju da bai, ting jin lv。
zhu shi:
zuo pin shang xi:
【 zhu shi】:zai bei song mie wang, shi da fu nan du de zhe ge shi qi, kang kai bei zhuang de you guo you min de ci ren men, ming pian die chu; zhang lu chuan you《 he xin lang》 zhi zuo, xian yi“ ye zhang wei lou qu” ji huai li gang, hou yi“ meng rao shen zhou lu” song bie hu quan, liang ci you wei bei fen tong ku, gan ren fei fu。 gao zong shao xing shi er nian(1142), yin fan dui“ he yi”、 qing zhan qin hui deng san ren er bian wei fu zhou qian pan de hu quan, zai ci zao qian, chu ming bian guan xin zhou( jin guang dong xin xing), lu chuan zuo ci ci yi xiang song。
“ meng rao shen zhou lu ”, shi shuo wo bei ling hun dou li bu kai wei fu de zhong yuan 。“ chang qiu feng” san ju, xie zhi ci jin qiu zai xiao xiao de feng sheng zhi zhong, yi fang mian hao jiao zhi sheng lian mian bu duan, si hu wu bei jun rong, shi fen xiong wu, er yi fang mian xiang qi gu dou bian zhou, yi shi he shu xi shu, yi pian huang liang。 ci ju jiang nan song ju shi, suo she yu chi fu zhi zhong。 yi xia bian you ci fa chu qiang lie de zhi wen zhi sheng, jue si qu yuan《 tian wen》 zhi feng ge。
shou wen :“ wei he si kun lun tian zhu ban de huang he zhong liu zhi di zhu, jing ran beng kui, yi zhi zhuo liu fan lan, shi zhong yuan ren min zao shou tong ku, shi jiu zhou zhi tu quan cheng chen lu ? you yin he shi yi guan li le de wen ming le tu, bian cheng hu tu pan ju heng xing de can jing! xu zhi hu tu zhe, ji shi zhi ren min liu li shi suo, cun luo kong xu, zhi bo ye shou luan cuan, you xu zhi mei dang guo jia bu xing xian yu di shou zhi shi, bi ran“ hu tu” heng xing, gu jin wu yi。
zheng suo nan suo wei“ di zou ren xing shou, chun kai gui mian hua ”, rang guo po jia wang zhi ren er shi zhi, ci qing ci jing bian hui chan sheng gong ming, bi zhe qin li kang zhan shi qi hua bei lun xian de qing jing, gu er bei zhe qing jing shen shen gan dong。
xia yong du shao ling ju“ tian yi gao nan wen, ren qing lao yi bei ”, yan tian gao nan wen, ren jian you wu zhi ji, zhi de hu gong zhe yi ren, tong zai fu zhou, er jin hu gong you li ran fen bie, bei ke zhi yi!—— shang pian yi qi xie cheng, quan wei bi chu“ geng nan pu, song jun qu” liang ju, qi cang jin you li, zi zi chen shi, zuo zhi di jin shi zhi xiang。
guo pian bian yu xiang bie hou qing jing, jian bie shi zai shui pan, zheng fan ji qu, dan bu ren li qu, zhu li dao jiang bian yi zhi liu zhi sui feng chui piao qi, chan sheng yi si liang qi 。 tian shang de xing er yi zha yi zha di chu xian。“ geng xie he” san ju, yi ru meng xiang yang、 su dong po, xie“ wei yun du he han ”, xie“ shu xing du he han ”、“ jin bo dan, yu sheng di zhuan”, wei shen me qing tiao ru ci xiang si? er dui yu lu chuan, bei fen ji ang zhi yu, hu de ci yi er ju, geng xian shi chu le shen zhi de gan qing。 ru yi“ xian bi” shi zhi, ji ru zhi da jiao, er bu xiao xi pin, qian ren nan de shen wei yi。
xia yan xie ci bie zhi hou, bu zhi hu gong liu luo zhi di , zai he suo, xiang xiang ye gan dao kun nan, xiang ju wan li , xiang zai yi kuai er gong tu xin shi, ru peng you、 xiong di zhi gu shi, yi jing shi bu ke neng de! yu yun yan zhi nan fei, bu yu heng yang, er jin xin zhou ju li heng yang ji xu ? bin hong bu zhi, shu xin jiang ping shui ji fu? bu dan wen tian zhi yi zhi lian shang pian, er qie tong bie zhi qing gu jin suo han。 yong ci fang fa guan xin guo jia、 she hui, zong huai jin gu, chen si yu zhou ren sheng; suo guan qie zhe jue fei ge ren ming yun de shi qiong da, you qi ken tan ge ren suo shi。 han yu《 ting ying shi dan qin》 shi“ ni ni er nv yu, en yuan xiang er ru”, shi ci ju de yi ju。
qing huai ji ran zhe yang, he yi zuo ci? suo wei ci yi ju jin, sui er yin bei chang xi, qie ting sheng ge。—— yi ci hao mai zhi yan jie yi da fa xin tou zhi tong, zuo zhe yong bi ru yao jiao zhi long, bu yi chen yan luo tao wei bi。
fan tian《 he xin lang 》, shang xia pian you liang ge ze qi qi zi ju, bu de wu yi wei yu lv ju quan tong ,“ gao nan wen”“ huai jin gu”, nan、 jin er zi, jie xu ping sheng( yu shang san zi lian cheng si ping sheng), fang wei xie lv。 you liang xie pai“ song jun qu”“ ting jin lv”, tou yi zi bi xu qu sheng, ci wei ding ge。 ran er ming qing yi hou, li jie ci zhe yi shao, he lv zhe bai wu yi er ren。 gu ci shuo ming, yi shi xue ren。
欢迎读者提供注释翻译和赏析
贺新郎 送胡邦衡待制(宋 张元干)原文注释翻译及赏析(完)-古诗词译文免责声明:「贺新郎 送胡邦衡待制」是宋 张元干创作的一篇诗词,文笔优美俱佳,原文注释和赏析等内容(即本文)皆收集于网络,版权归原作者,只代表作者观点和本站无关,如果您认为本站转载侵犯了您的权益,请联系我们删除。
古诗词推荐
- 南乡子·山寺辋川图
[宋] 张元干 山寺辋川图。霜叶云林锦绣居。寿斝浮春珠翠拥,欢娱。满院流泉绕绮疏。道气自肤腴。几席轻尘一点无。天要耆英修相业,清都。已有泥书降玉除。 注释:...
- 如梦令·卧看西湖烟渚
[宋] 张元干 卧看西湖烟渚。绿盖红妆无数。帘卷曲栏风,拂面荷香吹雨。归去。归去。笑损花边鸥鹭。 注释:...
- 如梦令·潮退江南晚渡
[宋] 张元干 潮退江南晚渡。山暗水西烟雨。天气十分凉,断送一年残暑。归去。归去。香雾曲屏深处。 注释:...
- 如梦令·雨洗青冥风露
[宋] 张元干 雨洗青冥风露。云外双星初度。乞巧夜楼空,月妒回廊私语。凝伫。凝伫。不似去年情绪。 注释:...
- 朝中措·花阴如坐木兰船
[宋] 张元干 花阴如坐木兰船。风露正娟娟。翠盖匝庭芳影,青蛟平地飞涎。春撩狂兴,香迷痛饮,中圣中贤。携取一枝同梦,从他五夜如年。 注释:...
- 卜算子·芳信着寒梢
[宋] 张元干 芳信着寒梢,影入花光画。玉立风前万里春,雪艳江天夜。谁折暗香来,故把新篘泻。记得偎人并照时,鬓乱斜枝惹。 注释:...
- 卜算子·风露湿行云
[宋] 张元干 风露湿行云,沙水迷归艇。卧看明河月满空,斗挂苍山顶。万古只青天,多事悲人境。起舞闻鸡酒未醒,潮落秋江冷。 注释:...
- 卜算子·凉气入熏笼
[宋] 张元干 凉气入熏笼,暗影欹花砌。 紫玉谁人三弄寒,细吹断、江梅意。 花底湿春衣,隔坐风轻递。 却笑笙箫缑岭人,明月偷垂泪。 注释:...
- 卜算子·的皪数枝斜
[宋] 张元干 的皪数枝斜,冰雪萦余态。 烛外尊前满眼春,风味年年在。 老去惜花深,醉里愁多日煞。 冷蕊孤芳底处愁,少个人人戴。 注释:...
- 水龙吟·水晶宫映长城
[宋] 张元干 水晶宫映长城,藕花万顷开浮蕊。红妆翠盖,生朝时候,湖山摇曳。珠露争圆,香风不断,普熏沈水。似瑶池侍女,霞裾缓步,寿烟光里。 霖雨已沾千里。兆丰年、十分和气。星郎绿鬓,锦波春酿,碧筒宜醉。荷橐还朝,青毯奕世,除书将至。看巢龟戏...
- 蓦山溪·一番小雨
[宋] 张元干 一番小雨,陡觉添秋色。桐叶下银床,又送个、凄凉消息。故乡何处,搔首对西风,衣线断,带围宽,衰鬓添新白。钱塘江上,冠盖如云积。骑马傍朱门,谁肯念、尘埃墨客。佳人信杳,日暮碧云深,楼独倚,镜频看,此意无人识。 注释:...
- 青玉案·平生百绕垂虹路
[宋] 张元干 平生百绕垂虹路。看万顷、翻云去。山澹夕晖帆影度。菱歌风断,袜罗尘散,总是关情处。少年陈迹今迟暮。走笔犹能醉时句。花底自成心暗许。旧家春事,觉来客恨,分付疏篷雨。 注释:...
- 青玉案·月华冷沁花梢露
[宋] 张元干 月华冷沁花梢露。芳意恋、香肌...
- 青玉案·银潢露洗冰轮皎
[宋] 张元干 银潢露洗冰轮皎。谪仙下、蓬莱岛。帘卷横山珠翠绕。生朝香雾,玳筵丝管,长醉壶天晓。金銮夜锁麻新草。入辅明光拜元老。看取明年人总道。中兴贤相,太平时世,分外风光好。 注释:...
- 青玉案·水芝香远摇红影
[宋] 张元干 水芝香远摇红影。泛瑞霭、横山顶。缥缈笙歌云不定。玉钩斜挂,素蟾初满,醉惬浮瓜冷。庭兰戏彩传金鼎。小袖青衫更辉映。谁道筠溪归计近。秋风催去,凤池难老,长把中书...
- 青玉案·花王独占春风远
[宋] 张元干 花王独占春风远。看百卉、芳菲遍。五福长随今日宴。粉光生艳,宝香飘雾,方响流苏颤。 寿祺堂上修篁畔。乳燕双双贺新院。玉斝明年何处劝。旌方童满路,貂蝉宜面,归觐黄金殿。 注释:...
- 青玉案·王孙陌上春风鞚
[宋] 张元干 王孙陌上春风鞚。蕊珠宴、云軿从。归去笙歌常醉拥。蜡残花炬,月侵冰簟,惯作凉堂梦。玉人劝客钗斜凤。条脱擎杯腕嫌重。燕子入帘飞画栋。雨馀深院,漏催清夜,更轧秦筝送。 注释:...
- 青玉案·华裾玉辔青丝鞚
[宋] 张元干 华裾玉辔青丝鞚。记年少、金吾从。花底朝回珠翠拥。晓钟初断,宿酲犹带,绿锁窗中梦。天涯相遇鞭鸾凤。老去堂成更情重。月转檐牙云绕栋。凉吹香雾,酒迷歌扇,春笋传杯送。 注释:...
- 渔家傲·寒日西郊湖畔路
[宋] 张元干 寒食西郊湖畔路。天低野阔山无数。路转斜冈花满树。丝吹雨。南枝占得春光...
- 渔家傲·楼外天寒山欲暮
[宋] 张元干 楼外天寒山欲暮。溪边雪后藏云树。小艇风斜沙觜露。流年度。春光已向梅梢...