网站首页 > 古诗词 > 翰林读书言怀,呈集贤诸学士

翰林读书言怀,呈集贤诸学士

唐 李白

古诗词:翰林读书言怀,呈集贤诸学士原文翻译+全文注释译文+原著赏析

原文:

[唐] 李白
晨趋紫禁中,夕待金门诏。
观书散遗帙,探古穷至妙。
片言苟会心,掩卷忽而笑。
青蝇易相点,白雪难同调。
本是疏散人,屡贻褊促诮。
云天属清朗,林壑忆游眺。
或时清风来,闲倚栏下啸。
严光桐庐溪,谢客临海峤。
功成谢人间,从此一投钓。

注释:


作品赏析:

  唐玄宗天宝元年至三年(742-744),李白在长安为翰林学士。当时在皇城里设有两个学士院。一是集贤殿书院,主要职务是侍读,也承担一点起草内阁文书的任务;另一是翰林学士院,专职为皇帝撰写重要文件。两院成员都称学士,而翰林学士接近皇帝,人数很少,所以地位高于集贤学士。李白是唐玄宗诏命征召进宫专任翰林学士的,越发光宠,有过不少关于他深受玄宗器重的传闻。其实皇帝只把他看做文才特出的文人,常叫他进宫写诗以供歌唱娱乐。他因理想落空,头脑逐渐清醒起来。同时,幸遇的荣宠,给他招来了非议,甚至诽谤,更使他的心情很不舒畅。这首诗便是他在翰林院读书遣闷,有感而作,写给集贤院学士们的。诗中说明处境,回答非议,表白心迹,陈述志趣,以一种潇洒倜傥的名士风度,抒发所志未申的情怀。
  首二句破题,点出处境。说自己每天到皇城里的翰林院,从早到晚等候诏命下达任务,颇象东方朔那样“稍得亲近”皇帝了。“金门”指汉代皇宫的金马门,是汉代宫中博士先生们会聚待诏的地方。《汉书·东方朔传》记载,东方朔“待诏金马门,稍得亲近”。李白暗以汉武帝待之以弄臣的东方朔自况,微妙地点的自己荣宠的处境,实质滑稽可悲,不足羡慕。
  接着,诗人就写自己在翰林院读书遣闷。宫中秘藏是难得阅览的,于中探究古人著述的至言妙理,如果有所体会,即使只是片言只语,也不禁合拢书卷,高兴得笑起来。诗人表面上写读书的闲情逸致,实际上暗示这快意的读书恰是失意的寄托,反衬出他在翰林院供职时无聊烦闷的心情。
  于是,诗人想起了那些非议和诽谤。东方朔曾引用《诗经》“营营青蝇”的篇什以谏皇帝“远巧佞,退谗言”,他也以青蝇比喻那些势利的庸俗小人,而以《阳春白雪》比喻自己的志向情操。李白觉得自己本是豁达大度、脱略形迹的人,而那些小人们却一再攻击他心胸狭隘,性情偏激。显然,诗人十分厌恶苍蝇的嗡嗡,但也因为无可奈何而觉得无需同他们计较,以蔑视的心情而求得超脱吧。跟上四句所写快事中蕴含不快相反,这四句是抒写在烦恼中自得清高,前后相反相成,都见出诗人的名士风度和志士情怀。
  但是,实际上诗人的心情是烦闷的,失意的。因而他即景寄兴,抒发往日隐游山林的思忆和向往。诗人仿佛在读书时偶然望见屋外天空一片晴朗,又感到一阵愉快,随之想起了山林的自由生活。有时清风也吹进这令人烦闷的翰林院,他不由地走到廊下,靠着栏杆,悠闲地吟叹长啸。这四句也是写翰林院的闲逸无聊生活,但进了一层,提出了仕不如隐的想法,明显地表露拂出意欲归的意向。
  最后四句明确地申述志趣和归宿。说自己象严子陵那样不慕富贵,又如谢灵运那样性爱山水。入世出仕只是为了追求政治理想,一旦理想实现,大功告成,就将辞别世俗,归隐山林了。显然,诗人正面抒写心志,同时也进一步回答了非议和诽谤,从而归结到主题“言杯”。
  这首诗多排偶句,却流畅自然,在表现手法和艺术风格上,明显汲取了汉代《古诗》那种“结体散文,直而不野,婉转附物,怊怅述情”(《文心雕龙·明诗》)的长处,而有独创,富个性。全诗以名士的风度,与朋友谈心的方式,借翰林生活中的快事和烦恼,抒泄处境荣宠而理想落空的愁闷,表露“达则兼济天下,穷则独善其身”的本志。它娓娓而谈,言辞清爽,结构属赋,立意于兴,婉而直,浅而深,棉里藏针,时露锋芒,在唐人言怀诗中别有情趣。
(倪其心)
拼音版对照
[ tang] li bai
chen qu zi jin zhong, xi dai jin men zhao。
guan shu san yi zhi, tan gu qiong zhi miao。
pian yan gou hui xin, yan juan hu er xiao。
qing ying yi xiang dian, bai xue nan tong tiao。
ben shi shu san ren, lv yi bian cu qiao。
yun tian shu qing lang, lin he yi you tiao。
huo shi qing feng lai, xian yi lan xia xiao。
yan guang tong lu xi, xie ke lin hai qiao。
gong cheng xie ren jian, cong ci yi tou diao。

zhu shi:


zuo pin shang xi:

   tang xuan zong tian bao yuan nian zhi san nian(742-744), li bai zai chang an wei han lin xue shi。 dang shi zai huang cheng li she you liang ge xue shi yuan。 yi shi ji xian dian shu yuan, zhu yao zhi wu shi shi du, ye cheng dan yi dian qi cao nei ge wen shu de ren wu; ling yi shi han lin xue shi yuan, zhuan zhi wei huang di zhuan xie zhong yao wen jian。 liang yuan cheng yuan dou cheng xue shi, er han lin xue shi jie jin huang di, ren shu hen shao, suo yi di wei gao yu ji xian xue shi。 li bai shi tang xuan zong zhao ming zheng zhao jin gong zhuan ren han lin xue shi de, yue fa guang chong, you guo bu shao guan yu ta shen shou xuan zong qi zhong de chuan wen。 qi shi huang di zhi ba ta kan zuo wen cai te chu de wen ren, chang jiao ta jin gong xie shi yi gong ge chang yu le。 ta yin li xiang luo kong, tou nao zhu jian qing xing qi lai。 tong shi, xing yu de rong chong, gei ta zhao lai le fei yi, shen zhi fei bang, geng shi ta de xin qing hen bu shu chang。 zhe shou shi bian shi ta zai han lin yuan du shu qian men, you gan er zuo, xie gei ji xian yuan xue shi men de。 shi zhong shuo ming chu jing, hui da fei yi, biao bai xin ji, chen shu zhi qu, yi yi zhong xiao sa ti tang de ming shi feng du, shu fa suo zhi wei shen de qing huai。
   shou er ju po ti, dian chu chu jing。 shuo zi ji mei tian dao huang cheng li de han lin yuan, cong zao dao wan deng hou zhao ming xia da ren wu, po xiang dong fang shuo na yang“ shao de qin jin” huang di le。“ jin men” zhi han dai huang gong de jin ma men, shi han dai gong zhong bo shi xian sheng men hui ju dai zhao de di fang。《 han shu· dong fang shuo chuan》 ji zai, dong fang shuo“ dai zhao jin ma men, shao de qin jin”。 li bai an yi han wu di dai zhi yi nong chen de dong fang shuo zi kuang, wei miao di dian de zi ji rong chong de chu jing, shi zhi hua ji ke bei, bu zu xian mu。
   jie zhe, shi ren jiu xie zi ji zai han lin yuan du shu qian men。 gong zhong mi zang shi nan de yue lan de, yu zhong tan jiu gu ren zhu shu de zhi yan miao li, ru guo you suo ti hui, ji shi zhi shi pian yan zhi yu, ye bu jin he long shu juan, gao xing de xiao qi lai。 shi ren biao mian shang xie du shu de xian qing yi zhi, shi ji shang an shi zhe kuai yi de du shu qia shi shi yi de ji tuo, fan chen chu ta zai han lin yuan gong zhi shi wu liao fan men de xin qing。
   yu shi, shi ren xiang qi le na xie fei yi he fei bang。 dong fang shuo zeng yin yong《 shi jing》“ ying ying qing ying” de pian shen yi jian huang di“ yuan qiao ning, tui chan yan”, ta ye yi qing ying bi yu na xie shi li de yong su xiao ren, er yi《 yang chun bai xue》 bi yu zi ji de zhi xiang qing cao。 li bai jiao de zi ji ben shi huo da da du、 tuo lve xing ji de ren, er na xie xiao ren men que yi zai gong ji ta xin xiong xia ai, xing qing pian ji。 xian ran, shi ren shi fen yan e cang ying de weng weng, dan ye yin wei wu ke nai he er jiao de wu xu tong ta men ji jiao, yi mie shi de xin qing er qiu de chao tuo ba。 gen shang si ju suo xie kuai shi zhong yun han bu kuai xiang fan, zhe si ju shi shu xie zai fan nao zhong zi de qing gao, qian hou xiang fan xiang cheng, dou jian chu shi ren de ming shi feng du he zhi shi qing huai。
   dan shi, shi ji shang shi ren de xin qing shi fan men de, shi yi de。 yin er ta ji jing ji xing, shu fa wang ri yin you shan lin de si yi he xiang wang。 shi ren fang fo zai du shu shi ou ran wang jian wu wai tian kong yi pian qing lang, you gan dao yi zhen yu kuai, sui zhi xiang qi le shan lin de zi you sheng huo。 you shi qing feng ye chui jin zhe ling ren fan men de han lin yuan, ta bu you di zou dao lang xia, kao zhe lan gan, you xian di yin tan chang xiao。 zhe si ju ye shi xie han lin yuan de xian yi wu liao sheng huo, dan jin le yi ceng, ti chu le shi bu ru yin de xiang fa, ming xian di biao lu fu chu yi yu gui de yi xiang。
   zui hou si ju ming que di shen shu zhi qu he gui xiu。 shuo zi ji xiang yan zi ling na yang bu mu fu gui, you ru xie ling yun na yang xing ai shan shui。 ru shi chu shi zhi shi wei le zhui qiu zheng zhi li xiang, yi dan li xiang shi xian, da gong gao cheng, jiu jiang ci bie shi su, gui yin shan lin le。 xian ran, shi ren zheng mian shu xie xin zhi, tong shi ye jin yi bu hui da le fei yi he fei bang, cong er gui jie dao zhu ti“ yan bei”。
   zhe shou shi duo pai ou ju, que liu chang zi ran, zai biao xian shou fa he yi shu feng ge shang, ming xian ji qu le han dai《 gu shi》 na zhong“ jie ti san wen, zhi er bu ye, wan zhuan fu wu, chao chang shu qing”(《 wen xin diao long· ming shi》) de chang chu, er you du chuang, fu ge xing。 quan shi yi ming shi de feng du, yu peng you tan xin de fang shi, jie han lin sheng huo zhong de kuai shi he fan nao, shu xie chu jing rong chong er li xiang luo kong de chou men, biao lu“ da ze jian ji tian xia, qiong ze du shan qi shen” de ben zhi。 ta wei wei er tan, yan ci qing shuang, jie gou shu fu, li yi yu xing, wan er zhi, qian er shen, mian li zang zhen, shi lu feng mang, zai tang ren yan huai shi zhong bie you qing qu。
( ni qi xin)

欢迎读者提供注释翻译和赏析

翰林读书言怀,呈集贤诸学士(唐 李白)原文注释翻译及赏析(完)-古诗词译文

查看(李白)更多诗文

免责声明:「翰林读书言怀,呈集贤诸学士」是唐 李白创作的一篇诗词,文笔优美俱佳,原文注释和赏析等内容(即本文)皆收集于网络,版权归原作者,只代表作者观点和本站无关,如果您认为本站转载侵犯了您的权益,请联系我们删除。

古诗词推荐

  • 秋登宣城谢眺北楼[唐] 李白 江城如画里,山晓望晴空。 两水夹明镜,双桥落彩虹。 人烟寒橘柚,秋色老梧桐。 谁念北楼上,临风怀谢公。 注释: 【1】宣城:唐宣州,天宝元年(742年)改为宣城郡,今属安徽。谢脁北楼:即谢脁楼,又名谢公楼,唐代改名叠嶂楼,为南朝齐诗人...
  • 白云歌送刘十六归山[唐] 李白 楚山秦山皆白云,白云处处长随君。 长随君,君入楚山里,云亦随君渡湘水。 湘水上,女萝衣,白云堪卧君早归。 注释: 作品赏析: 这首诗是唐玄宗天宝初年,李白在长安送刘十六归隐湖南所作。诗八句四十二字,因为其中不少词语的重沓咏歌,便觉...
  • 天马歌[唐] 李白 天马来出月支窟,背为虎文龙翼骨。嘶青云,振绿发, 兰筋权奇走灭没。腾昆仑,历西极,四足无一蹶。 鸡鸣刷燕晡秣越,神行电迈蹑慌惚。天马呼,飞龙趋, 目明长庚臆双凫。尾如流星首渴乌,口喷红光汗沟朱。 曾陪时龙蹑天衢,羁金络月照皇都。逸...
  • 经下邳圯桥怀张子房[唐] 李白 子房未虎啸,破产不为家。 沧海得壮士,椎秦博浪沙。 报韩虽不成,天地皆振动。 潜匿游下邳,岂曰非智勇。 我来圯桥上,怀古钦英风。 惟见碧流水,曾无黄石公。 叹息此人去,萧条徐泗空。 注释: 作品赏析: 这是李白经过下邳(在江苏睢宁)圯...
  • 赠宣城宇文太守兼呈崔侍御[唐] 李白 白若白鹭鲜,清如清唳蝉。受气有本性,不为外物迁。 饮水箕山上,食雪首阳颠。回车避朝歌,掩口去盗泉。 岧峣广成子,倜傥鲁仲连。卓绝二公外,丹心无间然。 昔攀六龙飞,今作百炼铅。怀恩欲报主,投佩向北燕。 弯弓绿弦开,满月不惮坚。闲骑骏...
  • 沙丘城下寄杜甫[唐] 李白 我来竟何事,高卧沙丘城。 城边有古树,日夕连秋声。 鲁酒不可醉,齐歌空复情。 思君若汶水,浩荡寄南征。 注释: 作品赏析: 李白与杜甫的交谊是中国文学史上珍贵的一页。现存的李白诗歌中,公认的直接为杜甫而写的只有两首,一是《鲁郡东石门...
  • 塞上曲[唐] 李白 大汉无中策,匈奴犯渭桥。五原秋草绿,胡马一何骄。 命将征西极,横行阴山侧。燕支落汉家,妇女无华色。 转战渡黄河,休兵乐事多。萧条清万里,瀚海寂无波。 注释: 【1】”大汉“句:谓中原汉族政权对付匈奴实在没有办法。大汉:汉朝,实指唐...
  • 玉壶吟[唐] 李白 烈士击玉壶,壮心惜暮年。 三杯拂剑舞秋月,忽然高咏涕泗涟。 凤凰初下紫泥诏,谒帝称觞登御筵。 揄扬九重万乘主,谑浪赤墀青琐贤。 朝天数换飞龙马,敕赐珊瑚白玉鞭。 世人不识东方朔,大隐金门是谪仙。 西施宜笑复宜颦,丑女效之徒累身。 君...
  • 金陵城西楼月下吟[唐] 李白 金陵夜寂凉风发,独上高楼望吴越。 白云映水摇空城,白露垂珠滴秋月。 月下沉吟久不归,古来相接眼中...
  • 灞陵行送别[唐] 李白 送君灞陵亭,灞水流浩浩。 上有无花之古树,下有伤心之春草。 我向秦人问路歧,云是王粲南登之古道。 古道连绵走西京,紫阙落日浮云生。 正当今夕断肠处,黄鹂愁绝不忍听. 注释: 作品赏析: 长安东南三十里处,原有一条灞水,汉文帝葬于此,遂...
  • 永王东巡歌十一首[唐] 李白 永王正月东出师,天子遥分龙虎旗。 楼船一举风波静,江汉翻为雁鹜池。 三川北虏乱如麻,四海南奔似永嘉。 但用东山谢安石,为君谈笑静胡沙。 雷鼓嘈嘈喧武昌,云旗猎猎过寻阳。 秋毫不犯三吴悦,春日遥看五色光。 龙蟠虎踞帝王州,帝子金陵访古...
  • 长门怨二首[唐] 李白 天回北斗挂西楼,金屋无人萤火流。 月光欲到长门殿,别作深宫一段愁。 桂殿长愁不记春,黄金四屋起秋尘。 夜悬明镜青天上,独照长门宫里人。 注释:...
  • 哭宣城善酿纪叟[唐] 李白 纪叟黄泉里,还应酿老春。 夜台无晓日,沽酒与何人。 注释: 作品赏析: 这首五绝是李白在宣城,为悼念一位善于酿酒的老师傅而写的。事本寻常,诗也只寥寥数语,但因为它以朴拙的语言,表达了真挚动人的感情,一直为后人所爱读。 纪叟离开人世...
  • 秋下荆门[唐] 李白 霜落荆门江树空,布帆无恙挂秋风。 此行不为鲈鱼鲙,自爱名山入剡中。 注释: 作品赏析: “荆门”,山名,在今湖北宜都县西北的长江南岸,隔江与虎牙山对峙,战国时为楚国的西方门户。乘船东下过荆门,就意味着告别了巴山蜀水。这首诗写于诗人...
  • 上云乐[唐] 李白 金天之西,白日所没。康老胡雏,生彼月窟。巉岩容仪, 戍削风骨。碧玉炅炅双目瞳,黄金拳拳两鬓红。 华盖垂下睫,嵩岳临上唇。不睹诡谲貌,岂知造化神。 大道是文康之严父,元气乃文康之老亲。抚顶弄盘古, 推车转天轮。云见日月初生时,铸冶火...
  • 秋浦歌十七首[唐] 李白 其一 秋浦长似秋,萧条使人愁。 客愁不可度,行上东大楼。 正西望长安,下见江水流。 寄言向江水,汝意忆侬不。 遥传一掬泪,为我达扬州。 其二 秋浦猿夜愁,黄山堪白头。 清溪非陇水,翻作断肠流。 欲去不得去,薄游成久游。 何年是归日,雨泪...
  • 悲歌行[唐] 李白 悲来乎,悲来乎。主人有酒且莫斟,听我一曲悲来吟。 悲来不吟还不笑,天下无人知我心。君有数斗酒, 我有三尺琴。琴鸣酒乐两相得,一杯不啻千钧金。 悲来乎,悲来乎。天虽长,地虽久,金玉满堂应不守。 富贵百年能几何,死生一度人皆有。孤猿坐...
  • 登太白峰[唐] 李白 西上太白峰,夕阳穷登攀。 太白与我语,为我开天关。 愿乘泠风去,直出浮云间。 举手可近月,前行若无山。 一别武功去,何时复更还? 注释: 作品赏析: 李白于天宝元年(742)应诏入京时,可谓踌躇满志。但是,由于朝廷昏庸,权贵排斥,他的政...
  • 清平调词三首[唐] 李白 云想衣裳花想容,春风拂槛露华浓。 若非群玉山头见,会向瑶台月下逢。 一枝秾艳露凝香,云雨巫山枉断肠。 借问汉宫谁得似,可怜飞燕倚新妆。 名花倾国两相欢,长得君王带笑看。 解释春风无限恨,沉香亭北倚阑干。 注释: 【1】清平调:唐大曲名...
  • 寄东鲁二稚子 在金陵作[唐] 李白 吴地桑叶绿,吴蚕已三眠。 我家寄东鲁,谁种龟阴田。 春事已不及,江行复茫然。 南风吹归心,飞堕酒楼前。 楼东一株桃,枝叶拂青烟。 此树我所种,别来向三年。 桃今与楼齐,我行尚未旋。 娇女字平阳,折花倚桃边。 折花不见我,泪下如流泉。 ...

翰林读书言怀,呈集贤诸学士·古诗词文学经典推荐*名著阅读

论语孟子大学中庸尚书礼记诗经孙子兵法乐府诗集婉约词弟子规爱莲说雁门太守行送元二使安西三字经长恨歌唐诗三百首素问尔雅醒世恒言世说新语文心雕龙千字文左传礼记
删文留言-版权及免责声明