网站首页 > 古诗词 > 入若耶溪

入若耶溪

南北朝 王籍

古诗词:入若耶溪原文翻译+全文注释译文+原著赏析

原文:

[南北朝] 王籍
艅艎何泛泛,空水共悠悠。
阴霞生远岫,阳景逐回流。
蝉噪林逾静,鸟鸣山更幽。
此地动归念,长年悲倦游。

注释:

【1】若耶溪:在绍兴市东南,发源于离城区44里的若耶山(今称化山),沿途纳三十六溪溪水,北入鉴湖。早年,上游流经群山,下游两岸竹木丰茂,是一处非常幽雅的旅游胜地。
【2】艅(yú)艎(huáng):舟名。大船。
【3】泛泛:船行无阻。
【4】空:指天空。
【5】水:指若耶溪
【6】阴霞:山北面的云霞。若耶溪流向自南而北,诗人溯流而上,故曰“阴霞”。
【7】远岫(xiù):远处的峰峦,这里指若耶山、云门山、何山、陶晏岭、日铸山等隐现的高山。
【8】阳景:指太阳在水中的影子;“景”是“影”的本字。
【9】回流:船向上游行进时岸边倒流的水。
【10】噪:许多鸟或虫子乱叫。
【11】逾:同“愈”,更加。
【12】幽:宁静、幽静
【13】归念:归隐的念头。
【14】长年悲倦游:诗人多年以来就厌倦仕途,却没有归隐,以此而悲伤。倦游:厌倦仕途而思退休。

作品赏析:

《梁书·文学传》有这么一段记载:“籍除轻车湘东王谘议参军,随府会稽。郡境有云门天柱山,籍尝游之,或累月不反。至若耶溪,赋诗云:‘蝉噪林逾静,鸟鸣山更幽。’当时以为文外独绝。”
上面提到的“籍”,即王籍。诗的开头两句就缴足题面。诗人乘坐一条大船,驶向若耶溪上游,这就是题中的“入”。船不是快速行进,而是任意漂荡,可见诗人此行在于游赏自然。“泛泛”两字,除了写出水域宽阔,还表达了诗人的游兴。一个“何”字,入若耶溪的喜悦之情略略透出。一入若耶溪,马上发现这里的水特别清澈,抬头望天,天空高朗,白云悠悠;低头看水,水映朗空,也是一派悠悠;于是着一“共”字,将本来了然无涉的朗空和清水置于自然的和谐之中。
前两句叙写中带有交代性质,接下去四句便具体描写若耶溪的美景了。“阴霞”、“远岫”、“阳景”“回流”,诗人观察很细,落笔非常客观。船是向上游行进的,溪是由南而北流向的,因此,除了题目中用“入”表明外,诗中还用“阴霞”、“回流”作照应。远处写山,近处写水,山水相映,境界奇美。但诗人不满足于此,他以云霞衬群山,以日影照清水,使境界富有了层次感和色彩感。不仅如此,诗人又将静景化动景,一个“生”字,不仅突出云霞的动态美,而且赋予云霞以情趣;一个“逐”字,人的行为赋予日影,仿佛日影像诗人一样正在追逐着回流,想跟艅艎一起行进,到上游去探个美的究竟。如果说“阴霞生远岫,阳景逐回流”从视角落笔,那么“蝉噪林逾静,鸟鸣山更幽”便是从听觉落笔了。这两句被称为“文外独绝”。它的“独绝”可从下列五个方面来阐明:
第一,前面写到岫,是远景,写到影,是近景,这里再补写山林,如此写若耶溪,就不是纵向的,而照顾到两旁,就是说,不只是线,还考虑到面。
第二,诗人写山林,在于写出若耶溪的幽静。这样幽静的环境,与“阴霞生远岫,阳景逐回流”和谐统一,是开头“泛泛”、“悠悠”情趣的写实。它们共同组成一个境界,为最后两句的抒情张本。
第三,写山林的幽静,不是以静写静,而是以动写静。有了知了的鸣叫,山鸟的啼鸣,诗人才感到更加幽静,诚如钱钟书先生在《管锥编》中指出的“寂静之幽深者,每以得声音衬托而愈觉其深”。
第四,诗人的情趣在幽静,因此,笔下不是死寂、沉寂、寂静,而是处于清静的状态,并且给人以幽雅的感觉,这是依然充满生命活力的所在。写蝉,写鸟,而且蝉在噪,鸟在鸣,目的就在于此。后来王安石在《钟山绝句》之一中作了另一番描写:“涧水无声绕竹流,竹西花草弄春柔。茅檐相对坐终日,一鸟不鸣山更幽。”就没有幽静的感觉,不能说不是模仿的失败。
第五,这两句出以工整的对句形式,读起来有一种整齐美。
最后两句抒情。诗人说,若耶溪这样幽静的境界,激起我回乡隐居的情思,使我为长期在外做官感到伤悲。“此地”一顿,将上述描写和感情作一汇总,转入对今后生活的打算,自然贴切,“动”字下得传神,这是其一。景色宜人,却使诗人引出悲绪,实际上这是从反面着笔,说明若耶溪美景给人以喜情,只是没有点明“喜”字罢了,这是其二。诗人游若耶溪的目的在赏心悦目,孰料游完却激起归隐若耶溪的念头,说明诗人长年在外做官并不得意,故“游”前着一“倦”字,这是其三。这样的收结,也明白地告诉读者,王籍是会稽郡人。
此诗之后,描写若耶溪的诗作不断涌现,而且或多或少受了它的影响。如崔颢《入若耶溪》:“轻舟去何疾,已到云林境。起坐鱼鸟间,动摇山水影。岩中响自答,溪里言弥静。事事令人幽,停挠向馀景。”孟浩然《耶溪泛舟》:“落景余清辉,轻挠弄溪渚。澄明爱水物,临泛何容与。白首垂钓翁,新妆浣纱女。相看似相识,脉脉不得语。”

  这是一首山水诗,通过对于山川风景的描绘,抒发了辞官归隐的情感。这首诗已经接近唐人的律体,命意措辞都对唐诗有明显的影响。若耶溪:在今浙江省绍兴南若耶山下。

--------邓魁英、韩兆琦等《汉魏南北朝诗选注》
拼音版对照
[ nan bei chao] wang ji
?? he fan fan, kong shui gong you you。
yin xia sheng yuan xiu, yang jing zhu hui liu。
chan zao lin yu jing, niao ming shan geng you。
ci di dong gui nian, chang nian bei juan you。

zhu shi:

【1】 ruo ye xi: zai shao xing shi dong nan, fa yuan yu li cheng qu44 li de ruo ye shan( jin cheng hua shan), yan tu na san shi liu xi xi shui, bei ru jian hu。 zao nian, shang you liu jing qun shan, xia you liang an zhu mu feng mao, shi yi chu fei chang you ya de lv you sheng di。
【2】?(yú)?(huáng): zhou ming。 da chuan。
【3】 fan fan: chuan xing wu zu。
【4】 kong: zhi tian kong。
【5】 shui: zhi ruo ye xi
【6】 yin xia: shan bei mian de yun xia。 ruo ye xi liu xiang zi nan er bei, shi ren su liu er shang, gu yue“ yin xia”。
【7】 yuan xiu(xiù): yuan chu de feng luan, zhe li zhi ruo ye shan、 yun men shan、 he shan、 tao yan ling、 ri zhu shan deng yin xian de gao shan。
【8】 yang jing: zhi tai yang zai shui zhong de ying zi;“ jing” shi“ ying” de ben zi。
【9】 hui liu: chuan xiang shang you xing jin shi an bian dao liu de shui。
【10】 zao: xu duo niao huo chong zi luan jiao。
【11】 yu: tong“ yu”, geng jia。
【12】 you: ning jing、 you jing
【13】 gui nian: gui yin de nian tou。
【14】 chang nian bei juan you: shi ren duo nian yi lai jiu yan juan shi tu, que mei you gui yin, yi ci er bei shang。 juan you: yan juan shi tu er si tui xiu。

zuo pin shang xi:

《 liang shu· wen xue chuan》 you zhe me yi duan ji zai:“ ji chu qing che xiang dong wang zi yi can jun, sui fu hui ji。 jun jing you yun men tian zhu shan, ji chang you zhi, huo lei yue bu fan。 zhi ruo ye xi, fu shi yun:‘ chan zao lin yu jing, niao ming shan geng you。’ dang shi yi wei wen wai du jue。”
shang mian ti dao de“ ji”, ji wang ji。 shi de kai tou liang ju jiu jiao zu ti mian。 shi ren cheng zuo yi tiao da chuan, shi xiang ruo ye xi shang you, zhe jiu shi ti zhong de“ ru”。 chuan bu shi kuai su xing jin, er shi ren yi piao dang, ke jian shi ren ci xing zai yu you shang zi ran。“ fan fan” liang zi, chu le xie chu shui yu kuan kuo, hai biao da le shi ren de you xing。 yi ge“ he” zi, ru ruo ye xi de xi yue zhi qing lve lve tou chu。 yi ru ruo ye xi, ma shang fa xian zhe li de shui te bie qing che, tai tou wang tian, tian kong gao lang, bai yun you you; di tou kan shui, shui ying lang kong, ye shi yi pai you you; yu shi zhe yi“ gong” zi, jiang ben lai le ran wu she de lang kong he qing shui zhi yu zi ran de he xie zhi zhong。
qian liang ju xu xie zhong dai you jiao dai xing zhi, jie xia qu si ju bian ju ti miao xie ruo ye xi de mei jing le。“ yin xia”、“ yuan xiu”、“ yang jing”“ hui liu”, shi ren guan cha hen xi, luo bi fei chang ke guan。 chuan shi xiang shang you xing jin de, xi shi you nan er bei liu xiang de, yin ci, chu le ti mu zhong yong“ ru” biao ming wai, shi zhong hai yong“ yin xia”、“ hui liu” zuo zhao ying。 yuan chu xie shan, jin chu xie shui, shan shui xiang ying, jing jie qi mei。 dan shi ren bu man zu yu ci, ta yi yun xia chen qun shan, yi ri ying zhao qing shui, shi jing jie fu you le ceng ci gan he se cai gan。 bu jin ru ci, shi ren you jiang jing jing hua dong jing, yi ge“ sheng” zi, bu jin tu chu yun xia de dong tai mei, er qie fu yu yun xia yi qing qu; yi ge“ zhu” zi, ren de xing wei fu yu ri ying, fang fo ri ying xiang shi ren yi yang zheng zai zhui zhu zhe hui liu, xiang gen?? yi qi xing jin, dao shang you qu tan ge mei de jiu jing。 ru guo shuo“ yin xia sheng yuan xiu, yang jing zhu hui liu” cong shi jiao luo bi, na me“ chan zao lin yu jing, niao ming shan geng you” bian shi cong ting jiao luo bi le。 zhe liang ju bei cheng wei“ wen wai du jue”。 ta de“ du jue” ke cong xia lie wu ge fang mian lai chan ming:
di yi, qian mian xie dao xiu, shi yuan jing, xie dao ying, shi jin jing, zhe li zai bu xie shan lin, ru ci xie ruo ye xi, jiu bu shi zong xiang de, er zhao gu dao liang pang, jiu shi shuo, bu zhi shi xian, hai kao lv dao mian。
di er, shi ren xie shan lin, zai yu xie chu ruo ye xi de you jing。 zhe yang you jing de huan jing, yu“ yin xia sheng yuan xiu, yang jing zhu hui liu” he xie tong yi, shi kai tou“ fan fan”、“ you you” qing qu de xie shi。 ta men gong tong zu cheng yi ge jing jie, wei zui hou liang ju de shu qing zhang ben。
di san, xie shan lin de you jing, bu shi yi jing xie jing, er shi yi dong xie jing。 you le zhi le de ming jiao, shan niao de ti ming, shi ren cai gan dao geng jia you jing, cheng ru qian zhong shu xian sheng zai《 guan zhui bian》 zhong zhi chu de“ ji jing zhi you shen zhe, mei yi de sheng yin chen tuo er yu jiao qi shen”。
di si, shi ren de qing qu zai you jing, yin ci, bi xia bu shi si ji、 chen ji、 ji jing, er shi chu yu qing jing de zhuang tai, bing qie gei ren yi you ya de gan jiao, zhe shi yi ran chong man sheng ming huo li de suo zai。 xie chan, xie niao, er qie chan zai zao, niao zai ming, mu de jiu zai yu ci。 hou lai wang an shi zai《 zhong shan jue ju》 zhi yi zhong zuo le ling yi fan miao xie:“ jian shui wu sheng rao zhu liu, zhu xi hua cao nong chun rou。 mao yan xiang dui zuo zhong ri, yi niao bu ming shan geng you。” jiu mei you you jing de gan jiao, bu neng shuo bu shi mo fang de shi bai。
di wu, zhe liang ju chu yi gong zheng de dui ju xing shi, du qi lai you yi zhong zheng qi mei。
zui hou liang ju shu qing。 shi ren shuo, ruo ye xi zhe yang you jing de jing jie, ji qi wo hui xiang yin ju de qing si, shi wo wei chang qi zai wai zuo guan gan dao shang bei。“ ci di” yi dun, jiang shang shu miao xie he gan qing zuo yi hui zong, zhuan ru dui jin hou sheng huo de da suan, zi ran tie qie,“ dong” zi xia de chuan shen, zhe shi qi yi。 jing se yi ren, que shi shi ren yin chu bei xu, shi ji shang zhe shi cong fan mian zhe bi, shuo ming ruo ye xi mei jing gei ren yi xi qing, zhi shi mei you dian ming“ xi” zi ba le, zhe shi qi er。 shi ren you ruo ye xi de mu de zai shang xin yue mu, shu liao you wan que ji qi gui yin ruo ye xi de nian tou, shuo ming shi ren chang nian zai wai zuo guan bing bu de yi, gu“ you” qian zhe yi“ juan” zi, zhe shi qi san。 zhe yang de shou jie, ye ming bai di gao su du zhe, wang ji shi hui ji jun ren。
ci shi zhi hou, miao xie ruo ye xi de shi zuo bu duan yong xian, er qie huo duo huo shao shou le ta de ying xiang。 ru cui hao《 ru ruo ye xi》:“ qing zhou qu he ji, yi dao yun lin jing。 qi zuo yu niao jian, dong yao shan shui ying。 yan zhong xiang zi da, xi li yan mi jing。 shi shi ling ren you, ting nao xiang yu jing。” meng hao ran《 ye xi fan zhou》:“ luo jing yu qing hui, qing nao nong xi zhu。 cheng ming ai shui wu, lin fan he rong yu。 bai shou chui diao weng, xin zhuang huan sha nv。 xiang kan si xiang shi, mai mai bu de yu。”

   zhe shi yi shou shan shui shi, tong guo dui yu shan chuan feng jing de miao hui, shu fa le ci guan gui yin de qing gan。 zhe shou shi yi jing jie jin tang ren de lv ti, ming yi cuo ci dou dui tang shi you ming xian de ying xiang。 ruo ye xi: zai jin zhe jiang sheng shao xing nan ruo ye shan xia。

-------- deng kui ying、 han zhao qi deng《 han wei nan bei chao shi xuan zhu》

欢迎读者提供注释翻译和赏析

入若耶溪(南北朝 王籍)原文注释翻译及赏析(完)-古诗词译文

查看(王籍)更多诗文

免责声明:「入若耶溪」是南北朝 王籍创作的一篇诗词,文笔优美俱佳,原文注释和赏析等内容(即本文)皆收集于网络,版权归原作者,只代表作者观点和本站无关,如果您认为本站转载侵犯了您的权益,请联系我们删除。

古诗词推荐

  • 渡河北[南北朝] 王褒 秋风吹木叶,还似洞庭波。 常山临代郡,亭障绕黄河。 心悲异方乐,肠断陇头歌。 薄暮临征马,失道北山阿。 注释: 【1】河北:黄河以北。 【2】“秋风”二句:化用《楚辞·九歌·湘夫人》“嫋嫋兮秋风,洞庭波兮木叶下”。意即秋风吹起,木...
  • 诏问山中何所有赋诗以答[南北朝] 陶宏景 山中何所有, 岭上多白云。 只可自怡悦, 不堪持赠君。 注释: 【1】诏:皇帝所颁发的文书命令。 【2】怡悦:取悦,喜悦。 【3】不堪:不能胜任。 作品赏析: 这首五言四句的小诗,是齐梁间隐士陶弘景所作。弘景不以诗名,但此诗以极简练...
  • 杨花曲[南北朝] 汤惠休 葳蕤华结情,婉转风含思。 掩涕守春心,折兰还自遗。 江南相思引,多叹不成音。 黄鹤西北去,衔我千里心。 深堤下生草,高城上入云。 春人心生思,思心常为君。 注释: 作品赏析: 《杨花曲》是乐府诗,共三首,其中写得最好的是第二首(...
  • 晓思[清] 章有湘 窗外鸡初唱,花间露未干。 欲临明镜照,犹怯翠眉寒。 宿鸟翻林树,归鸿振羽翰。 不知乡国信,何日报平安。 注释:...
  • 村居[清] 毕著 席门闲傍水之涯,夫婿安贫不作家。 明日断炊何暇问,且携鸦嘴种梅花。 注释:...
  • 纪事[清] 毕著 吾父矢报国,战死于蓟丘。 父马为贼乘,父尸为贼收。 父仇不能报,有愧秦女休。 乘贼不及防,夜进千貔貅。 杀贼血漉漉,手握仇人头。 贼众自相杀,尸横满坑沟。 父体舆梓归,薄葬荒山陬。 相期智勇士,概焉赋同仇。 蛾贼一扫清,国家固金瓯。 ...
  • 江南曲[南北朝] 柳恽 汀洲采白蘋,日落江南春。 洞庭有归客,潇湘逢故人。 故人何不返,春花复应晚。 不道新知乐,只言行路远。 注释: 【1】汀(tīng)洲:水中小洲。 【2】白蘋(píng):水草名。谷雨时始生,夏秋间开小白花。 【3】日落:一作”日暖“。 ...
  • 自君之出矣[南北朝] 刘裕 自君之出矣,金翠闇无精。 思君如日月,回还昼夜生。 注释:...
  • 无题[清] 纪映淮 栖鸦流水点秋光,爱此萧疏树几行。 不与行人绾离别,赋成谢女雪飞香。 注释:...
  • 断句[南北朝] 刘昶 白云满鄣来, 黄尘暗天起。 关山四面绝, 故乡几千里。 注释: 【1】断句:近似于绝句,通常四句。 【2】鄣(zhāng):边塞险要的城堡。 【3】绝:堵绝。 作品赏析: 刘昶在宋不以诗名,这首《断句》是他流传下来的唯一诗篇。这首诗同项羽...
  • 庐山诸道人游石门诗[魏晋] 慧远 超兴非有本,理感兴自生。 忽闻石门游,奇唱发幽情。 褰裳思云驾,望崖想曾城。 驰步乘长岩,不觉质自轻。 矫首登灵阙,眇若凌太清。 端坐运虚轮,转彼玄中经。 神仙同物化,未若两俱冥。 注释:...
  • 游庐山[魏晋] 慧远 崇岩吐气清,幽岫栖神迹。 希声奏群籁,响出山溜滴。 有客独冥游,迳然忘所适。 挥手抚云门,灵关安足辟?流心叩玄扃,感至理弗隔。 孰是腾九霄,不奋冲天翮。 妙同趣自均,一悟超三益。 注释:...
  • 送方太夫人西还[清] 徐灿 旧游京国久相亲,三载同淹紫塞尘。 玉佩忽携春色至,兰灯重映岁华新。 多经坎坷增交谊,遂判云龙断夙因。 料得鱼轩回首处,沙场犹有未归人。 注释:...
  • 凭栏人[元] 乔吉 瘦马驮诗天一涯, 倦鸟呼愁村数家。 扑头飞柳花, 与人添鬓华。 注释: 作品赏析: 【注释】:...
  • 双调·水仙花[元] 乔吉 天机织罢月梭闲, 石壁高垂雪练寒, 冰丝带雨悬霄汉。 几千年晒未干, 露华凉人怯衣单。 似白虹饮涧, 玉龙下山, 晴雪飞滩。 注释: 作品赏析: 【注释】: 重观瀑布。...
  • 双调·水仙花[元] 乔吉 冬前冬后几村庄, 溪北溪南两履霜。 树头树底孤山上。 冷风来何处香? 忽相逢缟袂绡裳。 酒醒寒惊梦, 笛凄春断肠, 淡月昏黄。 注释: 作品赏析: 【注释】:...
  • 清江引[元] 乔吉 凤酥不将肋斗儿匀, 巧倩含娇...
  • 朝天子·暖烘[元] 乔吉 暖烘,醉客, 逼匝的芳心动。 雏莺声在小帘栊, 唤醒花前梦。 指甲纤柔,眉儿轻纵, 和相思曲未终。 玉葱,翠峰, 娇怯琵琶重。 注释: 作品赏析: 【注释】:...
  • 小桃红·绀云分翠隆蹉丝[元] 乔吉 绀云分翠隆蹉丝, 玉线界宫鸦翅。 露冷蔷薇晓初试。 淡匀脂,金篦腻点兰烟纸。 含娇意思,殢[1]人须是, 亲手画眉儿。 注释: 作品赏析: 【注释】: 注一:音ti4,纠缠人的意思。 该曲写小女子晨起梳妆,向情人撒娇。...
  • 卖花声 和黄子常韵 词品卷六[元] 乔吉 侵晓园丁,报道娇红嫩紫。巧工夫、攒枝*蕊。行歌伫立,洒洗妆新水。卷香风、看街帘起。深深巷曲,有个重门开未。忽惊他、寻春梦美。穿窗透阁,便恁伊唤取,惜花人、在谁根底。 注释:...

入若耶溪·古诗词文学经典推荐*名著阅读

论语孟子大学中庸尚书礼记诗经孙子兵法乐府诗集婉约词弟子规爱莲说雁门太守行送元二使安西三字经长恨歌唐诗三百首素问尔雅醒世恒言世说新语文心雕龙千字文左传礼记
删文留言-版权及免责声明