鹧鸪天·欲上高楼去避愁
宋 辛弃疾
古诗词:鹧鸪天·欲上高楼去避愁原文翻译+全文注释译文+原著赏析
原文:
[宋] 辛弃疾欲上高楼去避愁,愁还随我上高楼。
经行几处江山改,多少亲朋尽白头!
归休去,去归休,不成人总要封侯。
浮云出处元无定,得似浮云也自由。
注释:
【1】鹧鸪天:词牌名,又名《思佳客》,双调,五十五字,上、下片各三平韵。【2】经行:经过。
【3】白头:头发变花白。
【4】归休去:退休、致仕。去,语助词。
【5】不成:反诘词,难道。
【6】出处:指出仕与隐处,做官与退隐。
【7】元:同“原”。
【8】得似:真是,宋元问人口语。
作品赏析:
上片主要抒发时光易逝的愁恨。起韵一笔包举,总言忧愁的难以摆脱,为下文分别诉说时光易逝之愁与功业难成之愁预留了地步。在这里,词人“天真地”想通过上楼登高来摆脱令他难以忍受又无法回避的忧愁的想法,本身就充满了奇趣,而他感到忧愁如有脚、又随他上楼的想法就更是奇中之奇。在表达上,化不可见的抽象之愁为有可以触碰与回避的有形之物,深得以形象写抽象的生动趣味,同时,“欲上······愁还”的传情方法,又为文气增加了转折跌宕的灵活之趣。接韵具体表明他所忧愁的内容,是自然也在变迁、亲朋也在衰老白头的时间不居之恨。“几处”与“多少”的限定,空处传神,包揽无限,写出了自然变迁和人生衰老之多简直无法据实计算的大愁苦。这种对于时光易逝的忧愁,是词人“时间意识”觉醒的表现,而“时间意识”又是与人对于存在的反思与觉悟有关的,是一种看似脆弱,其实深刻的对于生命虚无的体验,值得注意的是,词人产生这样深刻的生命虚无的痛苦,不是来自于单纯的哲学思考,而是由非常具体而强烈的生命体验所导致的。于是,过片再进一层,揭示了导致其时间之愁的更直接的愁苦即功业难成之愁。他以感情强烈的语言反复其意与反问自己:说归去吧,还是归去吧,难道人一定要到封侯才肯罢休不成?意谓自己不必要等到做成封侯的功业才可归隐。实际上,它传达出了词人无法作成可封侯的大功业的愁苦。这样,上下片就由这两种愁苦在文理上连成浑然的一体。结韵进而揭出使自己产生时光易逝之愁与功业难成之愁的具体触机,是那种恍若浮云一样到处漂泊的游宦生涯。然后他再转过一层,巧妙运用“浮云”一词的双重比喻意义为自己下了这一转语,如果能像浮云一样逍遥自在也很自由。这样的转语,泄露了他“游宦成羁旅”的生命不自由的痛感。
这首词在表情达意上,采用层层剥笋的见心法,由愁一时间之愁一功业难成之愁一游宦成羁旅之愁,这样就由远而近,填充了越来越具体的生命痛苦:通过他的“剥笋”法抒情,越来越清晰地表现了他愁苦的来处。其总体艺术风貌是,感情浓郁,措意生动,文理自然而兼变化之趣。此外,因为暗喻的巧妙运用,这首词显示了深厚的韵味。
拼音版对照
[ song] xin qi ji
yu shang gao lou qu bi chou, chou hai sui wo shang gao lou。
jing xing ji chu jiang shan gai, duo shao qin peng jin bai tou!
gui xiu qu, qu gui xiu, bu cheng ren zong yao feng hou。
fu yun chu chu yuan wu ding, de si fu yun ye zi you。
【2】 jing xing: jing guo。
【3】 bai tou: tou fa bian hua bai。
【4】 gui xiu qu: tui xiu、 zhi shi。 qu, yu zhu ci。
【5】 bu cheng: fan jie ci, nan dao。
【6】 chu chu: zhi chu shi yu yin chu, zuo guan yu tui yin。
【7】 yuan: tong“ yuan”。
【8】 de si: zhen shi, song yuan wen ren kou yu。
yu shi, guo pian zai jin yi ceng, jie shi le dao zhi qi shi jian zhi chou de geng zhi jie de chou ku ji gong ye nan cheng zhi chou。 ta yi gan qing qiang lie de yu yan fan fu qi yi yu fan wen zi ji: shuo gui qu ba, hai shi gui qu ba, nan dao ren yi ding yao dao feng hou cai ken ba xiu bu cheng? yi wei zi ji bu bi yao deng dao zuo cheng feng hou de gong ye cai ke gui yin。 shi ji shang, ta chuan da chu le ci ren wu fa zuo cheng ke feng hou de da gong ye de chou ku。 zhe yang, shang xia pian jiu you zhe liang zhong chou ku zai wen li shang lian cheng hun ran de yi ti。 jie yun jin er jie chu shi zi ji chan sheng shi guang yi shi zhi chou yu gong ye nan cheng zhi chou de ju ti chu ji, shi na zhong huang ruo fu yun yi yang dao chu piao bo de you huan sheng ya。 ran hou ta zai zhuan guo yi ceng, qiao miao yun yong“ fu yun” yi ci de shuang zhong bi yu yi yi wei zi ji xia le zhe yi zhuan yu, ru guo neng xiang fu yun yi yang xiao yao zi zai ye hen zi you。 zhe yang de zhuan yu, xie lu le ta“ you huan cheng ji lv” de sheng ming bu zi you de tong gan。
zhe shou ci zai biao qing da yi shang, cai yong ceng ceng bo sun de jian xin fa, you chou yi shi jian zhi chou yi gong ye nan cheng zhi chou yi you huan cheng ji lv zhi chou, zhe yang jiu you yuan er jin, tian chong le yue lai yue ju ti de sheng ming tong ku: tong guo ta de“ bo sun” fa shu qing, yue lai yue qing xi di biao xian le ta chou ku de lai chu。 qi zong ti yi shu feng mao shi, gan qing nong yu, cuo yi sheng dong, wen li zi ran er jian bian hua zhi qu。 ci wai, yin wei an yu de qiao miao yun yong, zhe shou ci xian shi le shen hou de yun wei。
yu shang gao lou qu bi chou, chou hai sui wo shang gao lou。
jing xing ji chu jiang shan gai, duo shao qin peng jin bai tou!
gui xiu qu, qu gui xiu, bu cheng ren zong yao feng hou。
fu yun chu chu yuan wu ding, de si fu yun ye zi you。
zhu shi:
【1】 zhe gu tian: ci pai ming, you ming《 si jia ke》, shuang tiao, wu shi wu zi, shang、 xia pian ge san ping yun。【2】 jing xing: jing guo。
【3】 bai tou: tou fa bian hua bai。
【4】 gui xiu qu: tui xiu、 zhi shi。 qu, yu zhu ci。
【5】 bu cheng: fan jie ci, nan dao。
【6】 chu chu: zhi chu shi yu yin chu, zuo guan yu tui yin。
【7】 yuan: tong“ yuan”。
【8】 de si: zhen shi, song yuan wen ren kou yu。
zuo pin shang xi:
shang pian zhu yao shu fa shi guang yi shi de chou hen。 qi yun yi bi bao ju, zong yan you chou de nan yi bai tuo, wei xia wen fen bie su shuo shi guang yi shi zhi chou yu gong ye nan cheng zhi chou yu liu le di bu。 zai zhe li, ci ren“ tian zhen di” xiang tong guo shang lou deng gao lai bai tuo ling ta nan yi ren shou you wu fa hui bi de you chou de xiang fa, ben shen jiu chong man le qi qu, er ta gan dao you chou ru you jiao、 you sui ta shang lou de xiang fa jiu geng shi qi zhong zhi qi。 zai biao da shang, hua bu ke jian de chou xiang zhi chou wei you ke yi chu peng yu hui bi de you xing zhi wu, shen de yi xing xiang xie chou xiang de sheng dong qu wei, tong shi,“ yu shang······ chou hai” de chuan qing fang fa, you wei wen qi zeng jia le zhuan zhe die dang de ling huo zhi qu。 jie yun ju ti biao ming ta suo you chou de nei rong, shi zi ran ye zai bian qian、 qin peng ye zai shuai lao bai tou de shi jian bu ju zhi hen。“ ji chu” yu“ duo shao” de xian ding, kong chu chuan shen, bao lan wu xian, xie chu le zi ran bian qian he ren sheng shuai lao zhi duo jian zhi wu fa ju shi ji suan de da chou ku。 zhe zhong dui yu shi guang yi shi de you chou, shi ci ren“ shi jian yi shi” jiao xing de biao xian, er“ shi jian yi shi” you shi yu ren dui yu cun zai de fan si yu jiao wu you guan de, shi yi zhong kan si cui ruo, qi shi shen ke de dui yu sheng ming xu wu de ti yan, zhi de zhu yi de shi, ci ren chan sheng zhe yang shen ke de sheng ming xu wu de tong ku, bu shi lai zi yu dan chun de zhe xue si kao, er shi you fei chang ju ti er qiang lie de sheng ming ti yan suo dao zhi de。yu shi, guo pian zai jin yi ceng, jie shi le dao zhi qi shi jian zhi chou de geng zhi jie de chou ku ji gong ye nan cheng zhi chou。 ta yi gan qing qiang lie de yu yan fan fu qi yi yu fan wen zi ji: shuo gui qu ba, hai shi gui qu ba, nan dao ren yi ding yao dao feng hou cai ken ba xiu bu cheng? yi wei zi ji bu bi yao deng dao zuo cheng feng hou de gong ye cai ke gui yin。 shi ji shang, ta chuan da chu le ci ren wu fa zuo cheng ke feng hou de da gong ye de chou ku。 zhe yang, shang xia pian jiu you zhe liang zhong chou ku zai wen li shang lian cheng hun ran de yi ti。 jie yun jin er jie chu shi zi ji chan sheng shi guang yi shi zhi chou yu gong ye nan cheng zhi chou de ju ti chu ji, shi na zhong huang ruo fu yun yi yang dao chu piao bo de you huan sheng ya。 ran hou ta zai zhuan guo yi ceng, qiao miao yun yong“ fu yun” yi ci de shuang zhong bi yu yi yi wei zi ji xia le zhe yi zhuan yu, ru guo neng xiang fu yun yi yang xiao yao zi zai ye hen zi you。 zhe yang de zhuan yu, xie lu le ta“ you huan cheng ji lv” de sheng ming bu zi you de tong gan。
zhe shou ci zai biao qing da yi shang, cai yong ceng ceng bo sun de jian xin fa, you chou yi shi jian zhi chou yi gong ye nan cheng zhi chou yi you huan cheng ji lv zhi chou, zhe yang jiu you yuan er jin, tian chong le yue lai yue ju ti de sheng ming tong ku: tong guo ta de“ bo sun” fa shu qing, yue lai yue qing xi di biao xian le ta chou ku de lai chu。 qi zong ti yi shu feng mao shi, gan qing nong yu, cuo yi sheng dong, wen li zi ran er jian bian hua zhi qu。 ci wai, yin wei an yu de qiao miao yun yong, zhe shou ci xian shi le shen hou de yun wei。
欢迎读者提供注释翻译和赏析
鹧鸪天·欲上高楼去避愁(宋 辛弃疾)原文注释翻译及赏析(完)-古诗词译文查看(辛弃疾)更多诗文
免责声明:「鹧鸪天·欲上高楼去避愁」是宋 辛弃疾创作的一篇诗词,文笔优美俱佳,原文注释和赏析等内容(即本文)皆收集于网络,版权归原作者,只代表作者观点和本站无关,如果您认为本站转载侵犯了您的权益,请联系我们删除。
古诗词推荐
- 鹧鸪天·敧枕婆娑两鬓霜
[宋] 辛弃疾 敧枕婆娑两鬓霜。起听檐溜碎喧江。 那边云筋销啼粉,这里车轮转别肠。 诗酒社,水云乡。可堪醉墨几淋浪。 画图恰似归家梦,千里河山寸许长。 注释:...
- 鹧鸪天·千丈清溪百步雷
[宋] 辛弃疾 千丈清溪百步雷。柴门都向水边开。 乱云剩带炊烟去,野水闲将白影来。 穿窈窕,历崔嵬。东林试问几时栽。 动摇意态虽多竹,点缀风流却少梅。 注释:...
- 鹧鸪天·春日平原荠菜花
[宋] 辛弃疾 春入平原荠菜花。新耕雨後落群鸦。 多情白发春无奈,晚日青帘酒易赊。 闲意态,细生涯。牛栏西畔有桑麻。 青裙缟袂谁家女,去趁蚕生看外家。 注释:...
- 鹧鸪天·陌上柔条初破芽
[宋] 辛弃疾 陌上柔条初破芽。东邻蚕种已生些。平冈细草鸣黄犊,斜日寒林点暮鸦。山远近,路横斜。青旗沽酒有人家。城中桃李愁风雨,春在溪头野荠花。 注释:...
- 鹧鸪天·莫上扁舟向剡溪
[宋] 辛弃疾 莫上扁舟向剡溪。浅斟低唱正相宜。从□犬吠千家白,且与梅成一段奇。香暖处,酒醒时。画檐玉箸已偷垂。笑君解释春风恨,倩拂蛮笺只费诗。 注释:...
- 鹧鸪天·白苎新袍入嫩凉
[宋] 辛弃疾 白苧新袍入嫩凉。春蚕食叶响回廊。 禹门已准桃花浪,月殿先收桂子香。 鹏北海,凤朝阳。又携书剑路茫茫。 明年此日青云去,却笑人间举子忙。 注释:...
- 鹧鸪天·有甚闲愁可皱眉
[宋] 辛弃疾 有甚闲愁可皱眉。老怀无绪自伤悲。百年旋逐花阴转,万事长看鬓发知。溪上枕,竹间棋。怕寻酒伴懒吟诗。十分筋力夸强健,只比年时病起时。 注释:...
- 鹧鸪天·漠漠轻□拨不开
[宋] 辛弃疾 漠漠轻阴拨不开。江南细雨熟黄梅。 有情无意东边日,已怒重惊忽地雷。 云柱础,水楼台。罗衣费尽博山灰。 当时一识和羹味,便道为霖消息来。 注释:...
- 鹧鸪天·水底明霞十顷光
[宋] 辛弃疾 水底明霞十顷光。天教铺锦衬鸳鸯。最怜杨柳如张绪,却笑莲花似六郎。方竹簟,小胡床。晚风消得许多凉。背人白鸟都飞去,落日残□更断肠。 注释:...
- 鹧鸪天·著意寻春懒便回
[宋] 辛弃疾 著意寻春懒便回。何如信步两三杯。山才好处行还倦,诗未成时雨早催。携竹杖,更芒鞋。朱朱粉粉野蒿开。谁家寒食归宁女,笑语柔桑陌上来。 注释:...
- 鹧鸪天·去岁君家把酒杯
[宋] 辛弃疾 去岁君家把酒杯。雪中曾见牡丹开。而今纨扇薰风里,又见疏枝月下梅。欢几许,醉方回。明朝归路有人摧。低声待向他家道,带得歌声满耳来。 注释:...
- 鹧鸪天·上巳风光好放怀
[宋] 辛弃疾 上巳风光好放怀。忆君犹未看花回。茂林映带谁家竹,曲水流传第几杯。摛锦绣,写玫瑰。长年富贵属多才。要知此日生男好,曾有周公祓禊来。 注释:...
- 鹧鸪天·壮岁旌旗拥万夫
[宋] 辛弃疾 壮岁旌旗拥万夫。锦襜突骑渡江初。燕兵夜娖银胡?,汉箭朝飞金仆姑。追往事,叹今吾。春风不染白髭须。都将万字平戎策,换得东家种树书。 注释:...
- 鹧鸪天·秋水长廊水石间
[宋] 辛弃疾 秋水长廊水石间。有谁来共听潺湲。羡君人物东西晋,分我诗名大小山。穷自乐,懒方闲。人间路窄酒杯宽。看君不了痴儿事,又似风流靖长官。 注释:...
- 西江月·秀骨青松不老
[宋] 辛弃疾 秀骨青松不老,新词玉佩相磨。灵槎准拟泛银河。剩摘天星几个。奠枕楼东风月,驻春亭上笙歌。留君一醉意如何。金印明年斗大。 注释:...
- 西江月·千丈悬崖削翠
[宋] 辛弃疾 千丈悬崖削翠,一川落日镕金。 白鸥来往本无心。选甚风波一任。 别浦鱼肥堪脍,前村酒美重斟。 千年往事已沈沈。闲管兴亡则甚。 注释:...
- 西江月·人道偏宜歌舞
[宋] 辛弃疾 人道偏宜歌舞,天教只入丹青。喧天画鼓要他听。把著花枝不应。何处娇魂瘦影,向来软语柔情。有时醉里唤卿卿。却被傍人笑问。 注释: 作品赏析: 从词中看,可卿大概是芳年早逝,辛弃疾对她十分怀念,所以画了她的影容来不时展看。画上的可卿...
- 西江月·粉面都成醉梦
[宋] 辛弃疾 粉面都成醉梦,霜髯能几春秋。来时诵我伴牢愁。一见尊前似旧。诗在阴何侧畔,字居罗赵前头。锦囊来往几时休。已遣蛾眉等候。 注释:...
- 西江月·八万四千偈後
[宋] 辛弃疾 八万四千偈后,更谁妙语披襟。 纫兰结佩有同心。唤取诗翁来饮。 镂玉裁冰著句,高山流水知音。 胸中不受一尘侵。却怕灵均独醒。 注释:...
- 西江月·金粟如来出世
[宋] 辛弃疾 金粟如来出世,蕊宫仙子乘风。 清香一袖意无穷。洗尽尘缘千种。 长为西风作主,更居明月光中。 十分秋意与玲珑。拚却今宵无梦。 注释:...