夜筝
唐 白居易
古诗词:夜筝原文翻译+全文注释译文+原著赏析
原文:
[唐] 白居易紫袖红弦明月中,自弹自感暗低容。
弦凝指咽声停处,别有深情一万重。
注释:
作品赏析:
【注释】:若要把白居易《琵琶行》裁剪为四句一首的绝句,实在叫人无从下手。但是,《琵琶行》作者自己这一首《夜筝》诗,无疑提供了一个很精妙的缩本。
“紫袖”、“红弦”,分别是弹筝人与筝的代称。以“紫袖”代弹者,与以“皓齿”代歌者、“细腰”代舞者(李贺《将进酒》:“皓齿歌、细腰舞”)一样,选词造语甚工。“紫袖红弦”不但暗示出弹筝者的乐妓身分,也描写出其修饰的美好,女子弹筝的形象宛如画出。“明月”点“夜”。“月白风清,如此良夜何?”倘如“举酒欲饮无管弦”,那是不免“醉不成饮”的。读者可以由此联想到浔阳江头那个明月之夜的情景。
次句写到弹筝。连用了两个“自”字,这并不等于说独处(诗题一作“听夜筝”,俨然就有听者在),而是旁若无人的意思。它写出弹筝者已全神倾注于筝乐的情态。“自弹”,是信手弹来,“低眉信手续续弹”,得心应手;“自感”,则见弹奏者完全沉浸在乐曲之中。唯其“自感”,方能感人。“自弹自感”把演奏者灵感到来的一种精神状态写得维妙维肖。旧时乐妓大抵都有一本心酸史,诗中的筝人虽未能象琵琶女那样敛容自陈一番,仅“闇低容”三字,已能使人想象无穷。
音乐之美本在于声,可诗中对筝乐除一个笼统的“弹”字几乎没有正面描写,接下去却集中笔力,写出一个无声的顷刻。这无声是“弦凝”,是乐曲的一个有机组成部分;这无声是“指咽”,是如泣如诉的情绪上升到顶点所起的突变;这无声是“声停”,而不是一味的沉寂。正因为与声情攸关,它才不同于真的无声,因而听者从这里获得的感受是“别有深情一万重”。
诗人就是这样,不仅引导读者发现了奇妙的无声之美(“此时无声胜有声”),更通过这一无声的顷刻去领悟想象那筝曲的全部的美妙。
《夜筝》全力贯注的这一笔,不就是《琵琶行》“冰泉冷涩弦疑绝,疑绝不通声暂歇。别有幽情暗恨生,此时无声胜有声”一节诗句的化用么?
但值得注意的是,《琵琶行》得意的笔墨,是对琶乐本身绘声绘色的铺陈描写,而《夜筝》所取的倒是《琵琶行》中用作陪衬的描写。这又不是偶然的了。清人刘熙载说:“绝句取径深曲”,“正面不写写反面,本面不写写背面、旁面,须如睹影知竿乃妙。”(《艺概》)尤其涉及叙事时,绝句不可能象叙事诗那样把一个事件展开,来一个铺陈始末。因此对素材的剪裁提炼特别重要。诗人在这里对音乐的描写只能取一顷刻,使人从一斑见全豹。而“弦凝指咽声停处”的顷刻,就有丰富的暗示性,它类乎乐谱中一个大有深意的休止符,可以引起读者对“自弹自感”内容的丰富联想。诗从侧面落笔,的确收到了“睹影知竿”的效果。
(周啸天)
拼音版对照
[ tang] bai ju yi
zi xiu hong xian ming yue zhong, zi dan zi gan an di rong。
xian ning zhi yan sheng ting chu, bie you shen qing yi wan zhong。
ruo yao ba bai ju yi《 pi pa xing》 cai jian wei si ju yi shou de jue ju, shi zai jiao ren wu cong xia shou。 dan shi,《 pi pa xing》 zuo zhe zi ji zhe yi shou《 ye zheng》 shi, wu yi ti gong le yi ge hen jing miao de suo ben。
“ zi xiu”、“ hong xian”, fen bie shi dan zheng ren yu zheng de dai cheng。 yi“ zi xiu” dai dan zhe, yu yi“ hao chi” dai ge zhe、“ xi yao” dai wu zhe( li he《 jiang jin jiu》:“ hao chi ge、 xi yao wu”) yi yang, xuan ci zao yu shen gong。“ zi xiu hong xian” bu dan an shi chu dan zheng zhe de le ji shen fen, ye miao xie chu qi xiu shi de mei hao, nv zi dan zheng de xing xiang wan ru hua chu。“ ming yue” dian“ ye”。“ yue bai feng qing, ru ci liang ye he?” tang ru“ ju jiu yu yin wu guan xian”, na shi bu mian“ zui bu cheng yin” de。 du zhe ke yi you ci lian xiang dao xun yang jiang tou na ge ming yue zhi ye de qing jing。
ci ju xie dao dan zheng。 lian yong le liang ge“ zi” zi, zhe bing bu deng yu shuo du chu( shi ti yi zuo“ ting ye zheng”, yan ran jiu you ting zhe zai), er shi pang ruo wu ren de yi si。 ta xie chu dan zheng zhe yi quan shen qing zhu yu zheng le de qing tai。“ zi dan”, shi xin shou dan lai,“ di mei xin shou xu xu dan”, de xin ying shou;“ zi gan”, ze jian dan zou zhe wan quan chen jin zai le qu zhi zhong。 wei qi“ zi gan”, fang neng gan ren。“ zi dan zi gan” ba yan zou zhe ling gan dao lai de yi zhong jing shen zhuang tai xie de wei miao wei xiao。 jiu shi le ji da di dou you yi ben xin suan shi, shi zhong de zheng ren sui wei neng xiang pi pa nv na yang lian rong zi chen yi fan, jin“? di rong” san zi, yi neng shi ren xiang xiang wu qiong。
yin le zhi mei ben zai yu sheng, ke shi zhong dui zheng le chu yi ge long tong de“ dan” zi ji hu mei you zheng mian miao xie, jie xia qu que ji zhong bi li, xie chu yi ge wu sheng de qing ke。 zhe wu sheng shi“ xian ning”, shi le qu de yi ge you ji zu cheng bu fen; zhe wu sheng shi“ zhi yan”, shi ru qi ru su de qing xu shang sheng dao ding dian suo qi de tu bian; zhe wu sheng shi“ sheng ting”, er bu shi yi wei de chen ji。 zheng yin wei yu sheng qing you guan, ta cai bu tong yu zhen de wu sheng, yin er ting zhe cong zhe li huo de de gan shou shi“ bie you shen qing yi wan zhong”。
shi ren jiu shi zhe yang, bu jin yin dao du zhe fa xian le qi miao de wu sheng zhi mei(“ ci shi wu sheng sheng you sheng”), geng tong guo zhe yi wu sheng de qing ke qu ling wu xiang xiang na zheng qu de quan bu de mei miao。
《 ye zheng》 quan li guan zhu de zhe yi bi, bu jiu shi《 pi pa xing》“ bing quan leng se xian yi jue, yi jue bu tong sheng zan xie。 bie you you qing an hen sheng, ci shi wu sheng sheng you sheng” yi jie shi ju de hua yong me?
dan zhi de zhu yi de shi,《 pi pa xing》 de yi de bi mo, shi dui pa le ben shen hui sheng hui se de pu chen miao xie, er《 ye zheng》 suo qu de dao shi《 pi pa xing》 zhong yong zuo pei chen de miao xie。 zhe you bu shi ou ran de le。 qing ren liu xi zai shuo:“ jue ju qu jing shen qu”,“ zheng mian bu xie xie fan mian, ben mian bu xie xie bei mian、 pang mian, xu ru du ying zhi gan nai miao。”(《 yi gai》) you qi she ji xu shi shi, jue ju bu ke neng xiang xu shi shi na yang ba yi ge shi jian zhan kai, lai yi ge pu chen shi mo。 yin ci dui su cai de jian cai ti lian te bie zhong yao。 shi ren zai zhe li dui yin le de miao xie zhi neng qu yi qing ke, shi ren cong yi ban jian quan bao。 er“ xian ning zhi yan sheng ting chu” de qing ke, jiu you feng fu de an shi xing, ta lei hu le pu zhong yi ge da you shen yi de xiu zhi fu, ke yi yin qi du zhe dui“ zi dan zi gan” nei rong de feng fu lian xiang。 shi cong ce mian luo bi, de que shou dao le“ du ying zhi gan” de xiao guo。
( zhou xiao tian)
zi xiu hong xian ming yue zhong, zi dan zi gan an di rong。
xian ning zhi yan sheng ting chu, bie you shen qing yi wan zhong。
zhu shi:
zuo pin shang xi:
【 zhu shi】:ruo yao ba bai ju yi《 pi pa xing》 cai jian wei si ju yi shou de jue ju, shi zai jiao ren wu cong xia shou。 dan shi,《 pi pa xing》 zuo zhe zi ji zhe yi shou《 ye zheng》 shi, wu yi ti gong le yi ge hen jing miao de suo ben。
“ zi xiu”、“ hong xian”, fen bie shi dan zheng ren yu zheng de dai cheng。 yi“ zi xiu” dai dan zhe, yu yi“ hao chi” dai ge zhe、“ xi yao” dai wu zhe( li he《 jiang jin jiu》:“ hao chi ge、 xi yao wu”) yi yang, xuan ci zao yu shen gong。“ zi xiu hong xian” bu dan an shi chu dan zheng zhe de le ji shen fen, ye miao xie chu qi xiu shi de mei hao, nv zi dan zheng de xing xiang wan ru hua chu。“ ming yue” dian“ ye”。“ yue bai feng qing, ru ci liang ye he?” tang ru“ ju jiu yu yin wu guan xian”, na shi bu mian“ zui bu cheng yin” de。 du zhe ke yi you ci lian xiang dao xun yang jiang tou na ge ming yue zhi ye de qing jing。
ci ju xie dao dan zheng。 lian yong le liang ge“ zi” zi, zhe bing bu deng yu shuo du chu( shi ti yi zuo“ ting ye zheng”, yan ran jiu you ting zhe zai), er shi pang ruo wu ren de yi si。 ta xie chu dan zheng zhe yi quan shen qing zhu yu zheng le de qing tai。“ zi dan”, shi xin shou dan lai,“ di mei xin shou xu xu dan”, de xin ying shou;“ zi gan”, ze jian dan zou zhe wan quan chen jin zai le qu zhi zhong。 wei qi“ zi gan”, fang neng gan ren。“ zi dan zi gan” ba yan zou zhe ling gan dao lai de yi zhong jing shen zhuang tai xie de wei miao wei xiao。 jiu shi le ji da di dou you yi ben xin suan shi, shi zhong de zheng ren sui wei neng xiang pi pa nv na yang lian rong zi chen yi fan, jin“? di rong” san zi, yi neng shi ren xiang xiang wu qiong。
yin le zhi mei ben zai yu sheng, ke shi zhong dui zheng le chu yi ge long tong de“ dan” zi ji hu mei you zheng mian miao xie, jie xia qu que ji zhong bi li, xie chu yi ge wu sheng de qing ke。 zhe wu sheng shi“ xian ning”, shi le qu de yi ge you ji zu cheng bu fen; zhe wu sheng shi“ zhi yan”, shi ru qi ru su de qing xu shang sheng dao ding dian suo qi de tu bian; zhe wu sheng shi“ sheng ting”, er bu shi yi wei de chen ji。 zheng yin wei yu sheng qing you guan, ta cai bu tong yu zhen de wu sheng, yin er ting zhe cong zhe li huo de de gan shou shi“ bie you shen qing yi wan zhong”。
shi ren jiu shi zhe yang, bu jin yin dao du zhe fa xian le qi miao de wu sheng zhi mei(“ ci shi wu sheng sheng you sheng”), geng tong guo zhe yi wu sheng de qing ke qu ling wu xiang xiang na zheng qu de quan bu de mei miao。
《 ye zheng》 quan li guan zhu de zhe yi bi, bu jiu shi《 pi pa xing》“ bing quan leng se xian yi jue, yi jue bu tong sheng zan xie。 bie you you qing an hen sheng, ci shi wu sheng sheng you sheng” yi jie shi ju de hua yong me?
dan zhi de zhu yi de shi,《 pi pa xing》 de yi de bi mo, shi dui pa le ben shen hui sheng hui se de pu chen miao xie, er《 ye zheng》 suo qu de dao shi《 pi pa xing》 zhong yong zuo pei chen de miao xie。 zhe you bu shi ou ran de le。 qing ren liu xi zai shuo:“ jue ju qu jing shen qu”,“ zheng mian bu xie xie fan mian, ben mian bu xie xie bei mian、 pang mian, xu ru du ying zhi gan nai miao。”(《 yi gai》) you qi she ji xu shi shi, jue ju bu ke neng xiang xu shi shi na yang ba yi ge shi jian zhan kai, lai yi ge pu chen shi mo。 yin ci dui su cai de jian cai ti lian te bie zhong yao。 shi ren zai zhe li dui yin le de miao xie zhi neng qu yi qing ke, shi ren cong yi ban jian quan bao。 er“ xian ning zhi yan sheng ting chu” de qing ke, jiu you feng fu de an shi xing, ta lei hu le pu zhong yi ge da you shen yi de xiu zhi fu, ke yi yin qi du zhe dui“ zi dan zi gan” nei rong de feng fu lian xiang。 shi cong ce mian luo bi, de que shou dao le“ du ying zhi gan” de xiao guo。
( zhou xiao tian)
欢迎读者提供注释翻译和赏析
夜筝(唐 白居易)原文注释翻译及赏析(完)-古诗词译文查看(白居易)更多诗文
免责声明:「夜筝」是唐 白居易创作的一篇诗词,文笔优美俱佳,原文注释和赏析等内容(即本文)皆收集于网络,版权归原作者,只代表作者观点和本站无关,如果您认为本站转载侵犯了您的权益,请联系我们删除。
古诗词推荐
- 落花
[唐] 白居易 留春春不住,春归人寂寞。 厌风风不定,风起花萧索。 既兴风前叹,重命花下酌。 劝君尝绿醅,教人拾红萼。 桃飘火焰焰,梨堕雪漠漠。 独有病眼花,春风吹不落。 注释:...
- 昭君怨
[唐] 白居易 明妃风貌最娉婷,合在椒房应四星。 只得当年备宫掖,何曾专夜奉帏屏? 见疏从道迷图画,知屈那教配虏庭? 自是君恩薄如纸,不须一向恨丹青。 注释: 作品赏析: 君恩薄如纸:一作命卑如纸...
- 冬夜
[唐] 白居易 家贫亲爱散,身病交游罢。 眼前无一人,独掩村斋卧。 冷落灯火暗,离披帘幕破。 策策窗户前,又闻新雪下。 长年渐省睡,夜半起端坐。 不学坐忘心,寂莫安可过。 兀然身寄世,浩然心委化。 如此来四年,一千三百夜。 注释:...
- 寒食
[唐] 白居易 人老何所乐,乐在归乡国。 我归故园来,九度逢寒食。 故园在何处,池馆东城侧。 四邻梨花时,二月伊水色。 岂独好风土,仍多旧亲戚。 出去恣欢游,归来聊燕息。 有官供禄俸,无事劳心力。 但恐优稳多,微躬销不得。 注释:...
- 春游
[唐] 白居易 上马临出门,出门复逡巡。 回头问妻子,应怪春游频。 诚知春游频,其奈老大身。 朱颜去复去,白发新更新。 请君屈十指,为我数交亲。 大限年百岁,几人及七旬。 我今六十五,走若下坂轮。 假使得七十,只有五度春。 逢春不游乐,但恐是痴人。...
- 春雪
[唐] 白居易 元和岁在卯,六年春二月。 月晦寒食天,天阴夜飞雪。 连宵复竟日,浩浩殊未歇。 大似落鹅毛,密如飘玉屑。 寒销春茫苍,气变风凛冽。 上林草尽没,曲江水复结。 红乾杏花死,绿冻杨枝折。 所怜物性伤,非惜年芳绝。 上天有时令,四序平分别。...
- 夏日
[唐] 白居易 东窗晚无热,北户凉有风。 尽日坐复卧,不离一室中。 中心本无系,亦与出门同。 注释:...
- 后宫词
[唐] 白居易 泪湿罗巾梦不成,夜深前殿按歌声。 红颜未老恩先断,斜倚薰笼坐到明。 注释: 作品赏析: 【注解】: 1、泪湿:犹湿透。 2、恩:指皇帝对她的恩爱。 3、熏笼:薰香炉子上罩的竹笼。 【韵译】: 泪水湿透罗巾,好梦却难做成; 深夜,前殿传...
- 后宫词
[唐] 白居易 雨露由来一点恩,争能遍布及千门? 三千宫女胭脂面,几个春来无泪痕! 注释: 作品赏析: ①胭脂面;涂胭脂的面孔。②泪痕:胭脂面上的泪痕,更显出悲悲戚戚。七言绝句《后宫词》当写于唐穆宗长庆元年(公元821年)白居易任中书舍人时。这两...
- 和《大嘴乌》
[唐] 白居易 乌者种有二,名同性不同。 嘴小者慈孝,嘴大者贪庸。 嘴大命又长,生来十余冬。 物老颜色变,头毛白茸茸。 飞来庭树上,初但惊儿童。 老巫生奸计,与乌意潜通。 云此非凡乌,遥见起敬恭。 千岁乃一出,喜贺主人翁。 祥瑞来白日,神圣占知风。...
- 早春
[唐] 白居易 雪消冰又释,景和风复暄。 满庭田地湿,荠叶生墙根。 官舍悄无事,日西斜掩门。 不开庄老卷,欲与何人言。 注释:...
- 早春
[唐] 白居易 雪散因和气,冰开得暖光。 春销不得处,唯有鬓边霜。 注释:...
- 井底引银瓶
[唐] 白居易 井底引银瓶, 银瓶欲上丝绳绝。 石上磨玉簪, 玉簪欲成中央折。 瓶沉簪折知奈何? 似妾今朝与君别。 忆昔在家为女时, 人言举动有殊姿。 婵娟两鬓秋蝉翼, 宛转双蛾远山色。 笑随戏伴后园中, 此时与君未相识。 妾弄青梅凭短墙, 君骑白马傍...
- 闲居
[唐] 白居易 深闭竹间扉,静扫松下地。 独啸晚风前,何人知此意。 看山尽日坐,枕帙移时睡。 谁能从我游,使君心无事。 注释:...
- 闲居
[唐] 白居易 空腹一盏粥,饥食有馀味。 南檐半床日,暖卧因成睡。 绵袍拥两膝,竹几支双臂。 从旦直至昏,身心一无事。 心足即为富,身闲乃当贵。 富贵在此中,何必居高位。 君看裴相国,金紫光照地。 心苦头尽白,才年四十四。 乃知高盖车,乘者多忧畏。...
- 闲居
[唐] 白居易 风雨萧条秋少客,门庭冷静昼多关。 金羁骆马近卖却,罗袖柳枝寻放还。 书卷略寻聊取睡,酒杯浅把粗开颜。 眼昏入夜休看月,脚重经春不上山。 心静无妨喧处寂,机忘兼觉梦中闲。 是非爱恶销停尽,唯寄空身在世间。 注释:...
- 闲居
[唐] 白居易 肺病不饮酒,眼昏不读书。 端然无所作,身意闲有馀。 鸡栖篱落晚,雪映林木疏。 幽独已云极,何必山中居。 注释:...
- 杨柳枝词
[唐] 白居易 一树春风千万枝,嫩如金色软于丝。 永丰西角荒园里,尽日无人属阿谁? 注释:...
- 春词
[唐] 白居易 低花树映小妆楼,春入眉心两点愁。 斜倚栏干背鹦鹉,思量何事不回头。 注释:...
- 夜雨
[唐] 白居易 早蛩啼复歇,残灯灭又明。 隔窗知夜雨,芭蕉先有声。 注释:...