君子于役
先秦 诗经
古诗词:君子于役原文翻译+全文注释译文+原著赏析
原文:
[先秦] 诗经君子于役,不知其期,曷至哉?
鸡栖于埘,日之夕矣,羊牛下来。
君子于役,如之何勿思!
君子于役,不日不月,曷其有佸[1]?
鸡栖于桀,日之夕矣,羊牛下括。
君子于役,苟无饥渴!
注释:
【1】于:往。【2】役:服劳役。于役,到外面服役。
【3】期:指服役的期限。
【4】曷(hé):何时。
【5】至:归家。
【6】埘(shí ):鸡舍。墙壁上挖洞做成。
【7】如之何勿思:如何不思。如之:犹说“对此”。
【8】不日不月:没法用日月来计算时间。
【9】有(yòu)佸(huó):相会,来到。
【10】桀:鸡栖木。一说指用木头搭成的鸡窝。
【11】括:来到。音、义同“佸”。
【12】苟:诚,犹如实。
作品赏析:
这是一首很朴素的诗。两章相重,只有很少的变化。每章开头,是女主人公用简单的语言说出的内心独白。稍可注意的是“不知其期”这一句(第二章的“不日不月”也是同样意思,有不少人将它解释为时间漫长,是不确切的)。等待亲人归来,最令人心烦的就是这种归期不定的情形,好像每天都有希望,结果每天都是失望。如果只是外出时间长但归期是确定的,反而不是这样烦人。正是在这样的心理中,女主人公带着叹息地问出了“曷至哉”:到底什么时候才能回来呢?这下面的一节有一种天然的妙趣。诗中不再正面写妻子思念丈夫的哀愁乃至愤怨,而是淡淡地描绘出一幅乡村晚景的画面:在夕阳余晖下,鸡儿归了窠,牛羊从村落外的山坡上缓缓地走下来。这里的笔触好像完全是不用力的,甚至连一个形容词都没有,不像后代的文人辞章总是想刻画得深入、警醒,恐怕读者不注意。然而这画面却很感动人,因为它是有情绪的。读者好像能看到那凝视着鸡儿、牛儿、羊儿,凝视着村落外蜿蜒沿伸、通向远方的道路的妇人,是她在感动读者。这之后再接上“君子于役,如之何勿思”,读者分明地感受到女主人公的愁思浓重了许多。倘试把中间“鸡栖于埘,日之夕矣,羊牛下来”三句抽掉,将最后两句直接接继在“曷至哉”之后,感觉会完全不同。这里有抒情表达的节奏问题——节奏太快,没有起伏,抒情效果出不来;同时,这画面本身有其特别的情味。
熟悉农村生活的人经常看到这样的晚景。农作的日子是辛劳的,但到了黄昏来临之际,一切即归于平和、安谧和恬美。牛羊家禽回到圈栏,炊烟袅袅地升起,灯火温暖地跳动起来,农人和他的妻儿们聊着闲散的话题。黄昏,在大地上出现白天未有的温顺,农人以生命珍爱着的东西向他们身边归聚,这便是古老的农耕社会中最平常也是最富于生活情趣的时刻。可是在这诗里,那位妻子的丈夫却犹在远方,她的生活的缺损在这一刻也就显得最为强烈了,所以她如此怅惘地期待着。
这诗的两章几乎完全是重复的,这是歌谣最常用的手段——以重叠的章句来推进抒情的感动。但第二章的末句也是全诗的末句,却是完全变化了的。它把妻子的盼待转变为对丈夫的牵挂和祝愿:不归来也就罢了,但愿他在外不要忍饥受渴吧。这也是最平常的话,但其中包含的感情却又是那样善良和深挚。
这是古老的歌谣,它以不加修饰的语言直接地触动了人心中最易感的地方。它的天然之妙,在后世已是难以重复的了。
拼音版对照
[ xian qin] shi jing
jun zi yu yi, bu zhi qi qi, he zhi zai?
ji qi yu shi, ri zhi xi yi, yang niu xia lai。
jun zi yu yi, ru zhi he wu si!
jun zi yu yi, bu ri bu yue, he qi you??1]?
ji qi yu jie, ri zhi xi yi, yang niu xia kuo。
jun zi yu yi, gou wu ji ke!
【2】 yi: fu lao yi。 yu yi, dao wai mian fu yi。
【3】 qi: zhi fu yi de qi xian。
【4】 he(hé): he shi。
【5】 zhi: gui jia。
【6】 shi(shí ): ji she。 qiang bi shang wa dong zuo cheng。
【7】 ru zhi he wu si: ru he bu si。 ru zhi: you shuo“ dui ci”。
【8】 bu ri bu yue: mei fa yong ri yue lai ji suan shi jian。
【9】 you(yòu)? dan?uó): xiang hui, lai dao。
【10】 jie: ji qi mu。 yi shuo zhi yong mu tou da cheng de ji wo。
【11】 kuo: lai dao。 yin、 yi tong“? sui bo?br/>【12】 gou: cheng, you ru shi。
zhe xia mian de yi jie you yi zhong tian ran de miao qu。 shi zhong bu zai zheng mian xie qi zi si nian zhang fu de ai chou nai zhi fen yuan, er shi dan dan di miao hui chu yi fu xiang cun wan jing de hua mian: zai xi yang yu hui xia, ji er gui le ke, niu yang cong cun luo wai de shan po shang huan huan di zou xia lai。 zhe li de bi chu hao xiang wan quan shi bu yong li de, shen zhi lian yi ge xing rong ci dou mei you, bu xiang hou dai de wen ren ci zhang zong shi xiang ke hua de shen ru、 jing xing, kong pa du zhe bu zhu yi。 ran er zhe hua mian que hen gan dong ren, yin wei ta shi you qing xu de。 du zhe hao xiang neng kan dao na ning shi zhe ji er、 niu er、 yang er, ning shi zhe cun luo wai wan yan yan shen、 tong xiang yuan fang de dao lu de fu ren, shi ta zai gan dong du zhe。 zhe zhi hou zai jie shang“ jun zi yu yi, ru zhi he wu si”, du zhe fen ming di gan shou dao nv zhu ren gong de chou si nong zhong le xu duo。 tang shi ba zhong jian“ ji qi yu shi, ri zhi xi yi, yang niu xia lai” san ju chou diao, jiang zui hou liang ju zhi jie jie ji zai“ he zhi zai” zhi hou, gan jiao hui wan quan bu tong。 zhe li you shu qing biao da de jie zou wen ti—— jie zou tai kuai, mei you qi fu, shu qing xiao guo chu bu lai; tong shi, zhe hua mian ben shen you qi te bie de qing wei。
shu xi nong cun sheng huo de ren jing chang kan dao zhe yang de wan jing。 nong zuo de ri zi shi xin lao de, dan dao le huang hun lai lin zhi ji, yi qie ji gui yu ping he、 an mi he tian mei。 niu yang jia qin hui dao quan lan, chui yan niao niao di sheng qi, deng huo wen nuan di tiao dong qi lai, nong ren he ta de qi er men liao zhe xian san de hua ti。 huang hun, zai da di shang chu xian bai tian wei you de wen shun, nong ren yi sheng ming zhen ai zhe de dong xi xiang ta men shen bian gui ju, zhe bian shi gu lao de nong geng she hui zhong zui ping chang ye shi zui fu yu sheng huo qing qu de shi ke。 ke shi zai zhe shi li, na wei qi zi de zhang fu que you zai yuan fang, ta de sheng huo de que sun zai zhe yi ke ye jiu xian de zui wei qiang lie le, suo yi ta ru ci chang wang di qi dai zhe。
zhe shi de liang zhang ji hu wan quan shi zhong fu de, zhe shi ge yao zui chang yong de shou duan—— yi zhong die de zhang ju lai tui jin shu qing de gan dong。 dan di er zhang de mo ju ye shi quan shi de mo ju, que shi wan quan bian hua le de。 ta ba qi zi de pan dai zhuan bian wei dui zhang fu de qian gua he zhu yuan: bu gui lai ye jiu ba le, dan yuan ta zai wai bu yao ren ji shou ke ba。 zhe ye shi zui ping chang de hua, dan qi zhong bao han de gan qing que you shi na yang shan liang he shen zhi。
zhe shi gu lao de ge yao, ta yi bu jia xiu shi de yu yan zhi jie di chu dong le ren xin zhong zui yi gan de di fang。 ta de tian ran zhi miao, zai hou shi yi shi nan yi zhong fu de le。
jun zi yu yi, bu zhi qi qi, he zhi zai?
ji qi yu shi, ri zhi xi yi, yang niu xia lai。
jun zi yu yi, ru zhi he wu si!
jun zi yu yi, bu ri bu yue, he qi you??1]?
ji qi yu jie, ri zhi xi yi, yang niu xia kuo。
jun zi yu yi, gou wu ji ke!
zhu shi:
【1】 yu: wang。【2】 yi: fu lao yi。 yu yi, dao wai mian fu yi。
【3】 qi: zhi fu yi de qi xian。
【4】 he(hé): he shi。
【5】 zhi: gui jia。
【6】 shi(shí ): ji she。 qiang bi shang wa dong zuo cheng。
【7】 ru zhi he wu si: ru he bu si。 ru zhi: you shuo“ dui ci”。
【8】 bu ri bu yue: mei fa yong ri yue lai ji suan shi jian。
【9】 you(yòu)? dan?uó): xiang hui, lai dao。
【10】 jie: ji qi mu。 yi shuo zhi yong mu tou da cheng de ji wo。
【11】 kuo: lai dao。 yin、 yi tong“? sui bo?br/>【12】 gou: cheng, you ru shi。
zuo pin shang xi:
zhe shi yi shou hen pu su de shi。 liang zhang xiang zhong, zhi you hen shao de bian hua。 mei zhang kai tou, shi nv zhu ren gong yong jian dan de yu yan shuo chu de nei xin du bai。 shao ke zhu yi de shi“ bu zhi qi qi” zhe yi ju( di er zhang de“ bu ri bu yue” ye shi tong yang yi si, you bu shao ren jiang ta jie shi wei shi jian man chang, shi bu que qie de)。 deng dai qin ren gui lai, zui ling ren xin fan de jiu shi zhe zhong gui qi bu ding de qing xing, hao xiang mei tian dou you xi wang, jie guo mei tian dou shi shi wang。 ru guo zhi shi wai chu shi jian chang dan gui qi shi que ding de, fan er bu shi zhe yang fan ren。 zheng shi zai zhe yang de xin li zhong, nv zhu ren gong dai zhe tan xi di wen chu le“ he zhi zai”: dao di shen me shi hou cai neng hui lai ne?zhe xia mian de yi jie you yi zhong tian ran de miao qu。 shi zhong bu zai zheng mian xie qi zi si nian zhang fu de ai chou nai zhi fen yuan, er shi dan dan di miao hui chu yi fu xiang cun wan jing de hua mian: zai xi yang yu hui xia, ji er gui le ke, niu yang cong cun luo wai de shan po shang huan huan di zou xia lai。 zhe li de bi chu hao xiang wan quan shi bu yong li de, shen zhi lian yi ge xing rong ci dou mei you, bu xiang hou dai de wen ren ci zhang zong shi xiang ke hua de shen ru、 jing xing, kong pa du zhe bu zhu yi。 ran er zhe hua mian que hen gan dong ren, yin wei ta shi you qing xu de。 du zhe hao xiang neng kan dao na ning shi zhe ji er、 niu er、 yang er, ning shi zhe cun luo wai wan yan yan shen、 tong xiang yuan fang de dao lu de fu ren, shi ta zai gan dong du zhe。 zhe zhi hou zai jie shang“ jun zi yu yi, ru zhi he wu si”, du zhe fen ming di gan shou dao nv zhu ren gong de chou si nong zhong le xu duo。 tang shi ba zhong jian“ ji qi yu shi, ri zhi xi yi, yang niu xia lai” san ju chou diao, jiang zui hou liang ju zhi jie jie ji zai“ he zhi zai” zhi hou, gan jiao hui wan quan bu tong。 zhe li you shu qing biao da de jie zou wen ti—— jie zou tai kuai, mei you qi fu, shu qing xiao guo chu bu lai; tong shi, zhe hua mian ben shen you qi te bie de qing wei。
shu xi nong cun sheng huo de ren jing chang kan dao zhe yang de wan jing。 nong zuo de ri zi shi xin lao de, dan dao le huang hun lai lin zhi ji, yi qie ji gui yu ping he、 an mi he tian mei。 niu yang jia qin hui dao quan lan, chui yan niao niao di sheng qi, deng huo wen nuan di tiao dong qi lai, nong ren he ta de qi er men liao zhe xian san de hua ti。 huang hun, zai da di shang chu xian bai tian wei you de wen shun, nong ren yi sheng ming zhen ai zhe de dong xi xiang ta men shen bian gui ju, zhe bian shi gu lao de nong geng she hui zhong zui ping chang ye shi zui fu yu sheng huo qing qu de shi ke。 ke shi zai zhe shi li, na wei qi zi de zhang fu que you zai yuan fang, ta de sheng huo de que sun zai zhe yi ke ye jiu xian de zui wei qiang lie le, suo yi ta ru ci chang wang di qi dai zhe。
zhe shi de liang zhang ji hu wan quan shi zhong fu de, zhe shi ge yao zui chang yong de shou duan—— yi zhong die de zhang ju lai tui jin shu qing de gan dong。 dan di er zhang de mo ju ye shi quan shi de mo ju, que shi wan quan bian hua le de。 ta ba qi zi de pan dai zhuan bian wei dui zhang fu de qian gua he zhu yuan: bu gui lai ye jiu ba le, dan yuan ta zai wai bu yao ren ji shou ke ba。 zhe ye shi zui ping chang de hua, dan qi zhong bao han de gan qing que you shi na yang shan liang he shen zhi。
zhe shi gu lao de ge yao, ta yi bu jia xiu shi de yu yan zhi jie di chu dong le ren xin zhong zui yi gan de di fang。 ta de tian ran zhi miao, zai hou shi yi shi nan yi zhong fu de le。
欢迎读者提供注释翻译和赏析
君子于役(先秦 诗经)原文注释翻译及赏析(完)-古诗词译文查看(诗经)更多诗文
免责声明:「君子于役」是先秦 诗经创作的一篇诗词,文笔优美俱佳,原文注释和赏析等内容(即本文)皆收集于网络,版权归原作者,只代表作者观点和本站无关,如果您认为本站转载侵犯了您的权益,请联系我们删除。
古诗词推荐
- 硕鼠
[先秦] 诗经 硕鼠硕鼠,无食我黍!三岁贯女,莫我肯顾。 逝将去女,适彼乐土。乐土乐土,爰得我所? 硕鼠硕鼠,无食我麦!三岁贯女,莫我肯德。 逝将去女,适彼乐国。乐国乐国,爰得我直? 硕鼠硕鼠,无食我苗!三岁贯女,莫我肯劳。 逝将去女,适彼乐郊...
- 伐檀
[先秦] 诗经 坎坎伐檀兮,寘之河之干兮,河水清且涟猗。 不稼不穑,胡取禾三百廛兮? 不狩不猎,胡瞻尔庭有县貆兮? 彼君子兮,不素餐兮! 坎坎伐辐兮,寘之河之侧兮,河水清且直猗。 不稼不穑,胡取禾三百亿兮? 不狩不猎,胡瞻尔庭有县特兮? 彼君子兮...
- 桃夭
[先秦] 诗经 桃之夭夭,灼灼其华。 之子于归,宜其室家。 桃之夭夭,有蕡其实。 之子于归,宜其家室。 桃之夭夭,其叶蓁蓁。 之子于归,宜其家人。 注释: 【1】夭夭:花朵怒放,茂盛美丽,生机勃勃的样子。 【2】灼灼:花朵色彩鲜艳如火,明亮鲜艳的样子...
- 静女
[先秦] 诗经 静女其姝,俟我于城隅。爱而不见,搔首踟蹰。 静女其娈,贻我彤管。彤管有炜,说怿女美。 自牧归荑,洵美且异。匪女之为美,美人之贻。 注释: 【1】静女:贞静娴雅之女。马瑞辰《毛诗传笺通释》:“静当读靖,谓善女,犹云淑女、硕女也。” ...
- 小雅·采薇
[先秦] 诗经 采薇采薇,薇亦作止。 曰归曰归,岁亦莫止。 靡室靡家,猃狁之故。 不遑启居,猃狁之故。 采薇采薇,薇亦柔止。 曰归曰归,心亦忧止。 忧心烈烈,载饥载渴。 我戍未定,靡使归聘。 采薇采薇,薇亦刚止。 曰归曰归,岁亦阳止。 王事靡盬,不遑...
- 氓
[先秦] 诗经 氓之蚩蚩,抱布贸丝。匪来贸丝,来即我谋。 送子涉淇,至于顿丘。匪我愆期,子无良媒。 将子无怒,秋以为期。 乘彼垝垣,以望复关。不见复关,泣涕涟涟。 既见复关,载笑载言。尔卜尔筮,体无咎言。 以尔车来,以我贿迁。 桑之未落,其叶沃若...
- 蒹葭
[先秦] 诗经 蒹葭苍苍,白露为霜。所谓伊人,在水一方。 溯洄从之,道阻且长;溯游从之,宛在水中央。 蒹葭凄凄,白露未晞[1]。所谓伊人,在水之湄。 溯洄从之,道阻且跻;溯游从之,宛在水中坻。 蒹葭采采,白露未已,所谓伊人,在水之涘[2]。 溯洄从之...
- 关雎
[先秦] 诗经 关关雎鸠,在河之洲。 窈窕淑女,君子好逑。 参差荇菜,左右流之。 窈窕淑女,寤寐求之。 求之不得,寤寐思服。 悠哉悠哉,辗转反侧。 参差荇菜,左右采之。 窈窕淑女,琴瑟友之。 参差荇菜,左右芼之。 窈窕淑女,钟鼓乐之。 注释: 【1】关...
- 京师哭任遵圣
[宋] 苏轼 十年不还乡,儿女日夜长。 岂惟催老大,渐复成凋丧。 每闻耆旧亡,涕泫声辄放。 老任况奇逸,先子推辈行。 文章小得誉,诗语尤清壮。 吏能复所长,谈笑万夫上。 自喜作剧县,偏工破豪党。 奋髯走猾吏,嚼齿对奸将。 哀哉命不偶,每以才得谤。 ...
- 中隐堂诗
[宋] 苏轼 都城更几姓,到处有残碑。 古隧埋蝌蚪,崩崖露伏龟。 安排壮亭榭,收拾费金赀。 岣嵝何须到,韩公浪自悲。 注释:...
- 过庐山下(并引)
[宋] 苏轼 予过庐山下,云物腾涌,默有祷焉。 未午,众峰凛然,故作是诗。 乱云欲霾山,势与飘风南。 群隮相应和,勇往争骖驔。 可怜荟蔚中,时出紫翠岚。 雁没失东岭,龙腾见西龛。 一时供坐笑,百态变立谈。 暴雨破坱圠,清飙扫浑酣。 廓然归何处,陋矣...
- 中隐堂诗
[宋] 苏轼 翠石如鹦鹉,何年别海堧。 贡随南使远,载压渭舟偏。 已伴乔松老,那知故国迁。 金人解辞汉,汝独不潸然? 注释:...
- 中隐堂诗
[宋] 苏轼 二月惊梅晚,幽香此地无。 依依慰远客,皎皎似吴姝。 不恨故园隔,空嗟芳岁徂。 春深桃杏乱,笑汝益羇孤。 注释:...
- 予前后守倅余杭凡五年夏秋之间蒸热不可过独
[宋] 苏轼 是诗忠孝王家千柱宫,东坡作吏五年中。 中和堂上东南颊,独有人间万里风。 注释: 作品赏析: 原题:予前后守倅余杭凡五年夏秋之间蒸热不可过独中和堂东南颊下瞰海门洞视万里三伏常萧然也绍圣元年六月舟行赴岭外热甚忽忆此处而作...
- 木山(并叙)
[宋] 苏轼 吾先君子尝蓄木山三峰,且为之记与诗。 诗人梅二丈圣俞见而赋之,今三十年矣。 而犹子千乘又得五峰,益奇,因次圣俞韵,使并刻之其侧。 木生不用回万牛,愿终天年仆沙洲。 时来幸逢河伯秋,掀然见怪推不流。 蓬婆雪岭巧雕锼,蛰虫行蚁为豪酋。 ...
- 阳关词三首 中秋月
[宋] 苏轼 暮云收尽溢清寒,银汉无声转玉盘。 此生此夜不长好,明月明年何处看。 注释:...
- 中隐堂诗
[宋] 苏轼 径转如修蟒,坡垂似伏...
- 半月泉苏轼、曹辅、刘季孙、鲍朝懋、郑嘉会
[宋] 苏轼 请得一日假,来游半月泉。 何人施大手,擘破水中天。 注释: 作品赏析: 【原题】: 半月泉苏轼、曹辅、刘季孙、鲍朝懋、郑嘉会、苏固同游,元佑六年三月十一日...
- 中隐堂诗
[宋] 苏轼 去蜀初逃难,游秦遂不归。 园荒乔木老,堂在昔人非。 凿石清泉激,开门野鹤飞。 退居吾久念,长恐此心违。 注释:...
- 柏堂
[宋] 苏轼 道人手种几生前,鹤骨龙筋尚宛然。 双干一先神物化,九朝三见太平年。 忽惊华构依岩出,乞与佳名到处传。 此柏未枯君记取,灰心聊伴小乘禅。 注释:...