风雨
唐 李商隐
古诗词:风雨原文翻译+全文注释译文+原著赏析
原文:
[唐] 李商隐凄凉宝剑篇,羁泊欲穷年。
黄叶仍风雨,青楼自管弦。
新知遭薄俗,旧好隔良缘。
心断新丰酒,销愁斗几千。
注释:
【1】宝剑篇:为唐初郭震(字元振)所作诗篇名。《新唐书·郭震传》载,武则天召他谈话,索其诗文,郭即呈上《宝剑篇》,中有句云:“非直接交游侠子,亦曾亲近英雄人。何言中路遭捐弃,零落飘沦古岳边。虽复沉埋无所用,犹能夜夜气冲天。”武则天看后大加称赏,立即加以重用。【2】羁泊:即羁旅飘泊。
【3】穷年:终生。
【4】黄叶:用以自喻。
【5】仍:仍旧,依然。
【6】青楼:青色的高楼。此泛指精美的楼房,即富贵人家。
【7】新知:新的知交。
【8】遭薄俗:遇到轻薄的世俗。
【9】旧好:旧日的好友。
【10】隔:阻隔,断绝。
【11】心断:意绝。
【12】新丰:地名,在今陕西省临潼县东,古时以产美酒闻名。《新唐书·马周传》载,马周不得意时,宿新丰旅店,店主人对他很冷淡,马周便要了一斗八升酒独酌。后得常何推荐,受到唐太宗的赏识,授监察御史。
【13】几千:指酒价,美酒价格昂贵。
作品赏析:
诗人李商隐一生坎坷,仿佛一直在受到风雨的摧残,故此诗慷慨悲歌,一伸抑郁愤懑之气。这首诗一开篇就在苍凉沉郁的气氛中展示理想与现实的矛盾。唐代前期名将郭元振也因曾落拓未遇,但因《宝剑篇》而深得武后赏爱,终于实现匡国之志。这里暗用此典。首句中的“宝剑篇”,系借指自己抒发不遇之感的诗作,故用“凄凉”来形容。从字面看,两句中“凄凉”、“羁泊”连用,再加上用“欲穷年”来突出凄凉羁泊生涯的无穷无已,似乎满纸悲酸凄苦。但由于“宝剑篇”这个典故本身所包含的壮怀激烈的意蕴和郭元振这位富于才略的历史人物在读者脑海中引起的联想,它给人们的实际感受,却是在羁旅飘泊的凄凉中蕴积着一股金剑沉的郁勃不平之气。
颔联承上,进一步抒写羁泊异乡期间风雨凄凉的人生感受。前句触物兴感,实中寓虚,用风雨中飘零满地的黄叶象征自己不幸的身世遭遇,与后句实写青楼管弦正形成一喧一寂的鲜明对比,形象地展现出沉沦寒士与青楼 豪贵苦乐悬殊、冷热迥异的两幅对立的人生图景。两句中“仍”、“自”二字,开合相应,极富神味。“仍”是更、兼之意。黄叶本已凋衰,再加风雨摧残,其凄凉景象更令人触目神伤。它不仅用加倍法写出风雨之无情和不幸之重沓,而且有力地透出内心难以忍受的痛苦。“自”字既有转折意味,又含“自顾”之意,画出青楼豪贵得意纵恣、自顾享乐、根本无视人间另有忧苦的意态。它与“仍”字对应,正显示出苦者自苦、乐者自乐那样一种冷酷的社会现实和人间关系,而诗人对这种社会现实的愤激不平,也含蓄地表现了出来。
在羁泊异乡的凄凉孤孑境况中,友谊的温暖往往是对寂寞心灵的一种慰藉,颈联因此自然引出对“新知”、“旧好”的忆念。但思忆的结果却反而给心灵带来更深的痛苦——“新知遭薄俗,旧好隔良缘。”由于无意中触犯了朋党间的戒律,诗人不但仕途上偃蹇不遇,坎坷终身,而且人格也遭到种种诋毁,被加上“放利偷合”、诡薄无行”(《新唐书·李商隐传》)一类罪名。在这种情况下,“旧好”关系疏远,“新知”遭受非难便是必然的了。两句中一“遭”一“隔”,写出了诗人在现实中孑然孤立的处境,也蕴含了诗人对“薄俗”的强烈不满。从“青楼自管弦”到“旧好隔良缘”,既是对自己处境的深一层描写,也是对人生感受的深一层抒发。凄冷的人间风雨,已经渗透到知交的领域,茫茫人世,似乎只剩下冰凉的雨帘,再也找不到任何一个温暖的角落了。
唯一能使凄凉的心得到暂时温暖的便只有酒——”心断新丰酒,销愁斗几千?”和首联的“宝剑篇”一样,这里的“新丰酒”也暗用典故。初唐的马周落拓未遇时,西游长安,住新丰旅舍。受到冷遇,遂取酒独酌,表现出不凡的气度和性格。后来受到皇帝赏识,拔居高位。诗人想到自己只有马周当初未遇时的落拓,却无马周后来的幸遇,所以只能盼望着用新丰美酒一浇胸中块垒。然而羁泊异乡,远离京华,即使想如马周失意时取新丰美酒独酌也不可得,所以说“心断”。通过层层回旋曲折,终于将诗人内心的郁积苦闷发抒到极致。末句以问语作收,似结非结,正给人留下苦闷无法排遣、心绪茫然无着的印象。
诗题“风雨”,具有象征意蕴。象征着包围、压抑、摧残、扼杀贤才的冷酷无情的社会现实。但品味全诗,便会体会到作者在批判揭露阴暗现实的同时又表现一种积极用世的生活热情。首、尾两联用郭元振、马周之典也流露出对初唐开明政治的向往和匡时济世的强烈要求。这正是一切正直的有事业心而又不遇于时的知识分子所共有的心境,故此诗具有典型性和深广的社会意义。
拼音版对照
[ tang] li shang yin
qi liang bao jian pian, ji bo yu qiong nian。
huang ye reng feng yu, qing lou zi guan xian。
xin zhi zao bo su, jiu hao ge liang yuan。
xin duan xin feng jiu, xiao chou dou ji qian。
【2】 ji bo: ji ji lv piao bo。
【3】 qiong nian: zhong sheng。
【4】 huang ye: yong yi zi yu。
【5】 reng: reng jiu, yi ran。
【6】 qing lou: qing se de gao lou。 ci fan zhi jing mei de lou fang, ji fu gui ren jia。
【7】 xin zhi: xin de zhi jiao。
【8】 zao bo su: yu dao qing bo de shi su。
【9】 jiu hao: jiu ri de hao you。
【10】 ge: zu ge, duan jue。
【11】 xin duan: yi jue。
【12】 xin feng: di ming, zai jin shan xi sheng lin tong xian dong, gu shi yi chan mei jiu wen ming。《 xin tang shu· ma zhou chuan》 zai, ma zhou bu de yi shi, xiu xin feng lv dian, dian zhu ren dui ta hen leng dan, ma zhou bian yao le yi dou ba sheng jiu du zhuo。 hou de chang he tui jian, shou dao tang tai zong de shang shi, shou jian cha yu shi。
【13】 ji qian: zhi jiu jia, mei jiu jia ge ang gui。
zhe shou shi yi kai pian jiu zai cang liang chen yu de qi fen zhong zhan shi li xiang yu xian shi de mao dun。 tang dai qian qi ming jiang guo yuan zhen ye yin zeng luo tuo wei yu, dan yin《 bao jian pian》 er shen de wu hou shang ai, zhong yu shi xian kuang guo zhi zhi。 zhe li an yong ci dian。 shou ju zhong de“ bao jian pian”, xi jie zhi zi ji shu fa bu yu zhi gan de shi zuo, gu yong“ qi liang” lai xing rong。 cong zi mian kan, liang ju zhong“ qi liang”、“ ji bo” lian yong, zai jia shang yong“ yu qiong nian” lai tu chu qi liang ji bo sheng ya de wu qiong wu yi, si hu man zhi bei suan qi ku。 dan you yu“ bao jian pian” zhe ge dian gu ben shen suo bao han de zhuang huai ji lie de yi yun he guo yuan zhen zhe wei fu yu cai lve de li shi ren wu zai du zhe nao hai zhong yin qi de lian xiang, ta gei ren men de shi ji gan shou, que shi zai ji lv piao bo de qi liang zhong yun ji zhe yi gu jin jian chen de yu bo bu ping zhi qi。
han lian cheng shang, jin yi bu shu xie ji bo yi xiang qi jian feng yu qi liang de ren sheng gan shou。 qian ju chu wu xing gan, shi zhong yu xu, yong feng yu zhong piao ling man di de huang ye xiang zheng zi ji bu xing de shen shi zao yu, yu hou ju shi xie qing lou guan xian zheng xing cheng yi xuan yi ji de xian ming dui bi, xing xiang di zhan xian chu chen lun han shi yu qing lou hao gui ku le xuan shu、 leng re jiong yi de liang fu dui li de ren sheng tu jing。 liang ju zhong“ reng”、“ zi” er zi, kai he xiang ying, ji fu shen wei。“ reng” shi geng、 jian zhi yi。 huang ye ben yi diao shuai, zai jia feng yu cui can, qi qi liang jing xiang geng ling ren chu mu shen shang。 ta bu jin yong jia bei fa xie chu feng yu zhi wu qing he bu xing zhi zhong ta, er qie you li di tou chu nei xin nan yi ren shou de tong ku。“ zi” zi ji you zhuan zhe yi wei, you han“ zi gu” zhi yi, hua chu qing lou hao gui de yi zong zi、 zi gu xiang le、 gen ben wu shi ren jian ling you you ku de yi tai。 ta yu“ reng” zi dui ying, zheng xian shi chu ku zhe zi ku、 le zhe zi le na yang yi zhong leng ku de she hui xian shi he ren jian guan xi, er shi ren dui zhe zhong she hui xian shi de fen ji bu ping, ye han xu di biao xian le chu lai。
zai ji bo yi xiang de qi liang gu jie jing kuang zhong, you yi de wen nuan wang wang shi dui ji mo xin ling de yi zhong wei ji, jing lian yin ci zi ran yin chu dui“ xin zhi”、“ jiu hao” de yi nian。 dan si yi de jie guo que fan er gei xin ling dai lai geng shen de tong ku——“ xin zhi zao bo su, jiu hao ge liang yuan。” you yu wu yi zhong chu fan le peng dang jian de jie lv, shi ren bu dan shi tu shang yan jian bu yu, kan ke zhong shen, er qie ren ge ye zao dao zhong zhong di hui, bei jia shang“ fang li tou he”、 gui bo wu xing”(《 xin tang shu· li shang yin chuan》) yi lei zui ming。 zai zhe zhong qing kuang xia,“ jiu hao” guan xi shu yuan,“ xin zhi” zao shou fei nan bian shi bi ran de le。 liang ju zhong yi“ zao” yi“ ge”, xie chu le shi ren zai xian shi zhong jie ran gu li de chu jing, ye yun han le shi ren dui“ bo su” de qiang lie bu man。 cong“ qing lou zi guan xian” dao“ jiu hao ge liang yuan”, ji shi dui zi ji chu jing de shen yi ceng miao xie, ye shi dui ren sheng gan shou de shen yi ceng shu fa。 qi leng de ren jian feng yu, yi jing shen tou dao zhi jiao de ling yu, mang mang ren shi, si hu zhi sheng xia bing liang de yu lian, zai ye zhao bu dao ren he yi ge wen nuan de jiao luo le。
wei yi neng shi qi liang de xin de dao zan shi wen nuan de bian zhi you jiu——” xin duan xin feng jiu, xiao chou dou ji qian?” he shou lian de“ bao jian pian” yi yang, zhe li de“ xin feng jiu” ye an yong dian gu。 chu tang de ma zhou luo tuo wei yu shi, xi you chang an, zhu xin feng lv she。 shou dao leng yu, sui qu jiu du zhuo, biao xian chu bu fan de qi du he xing ge。 hou lai shou dao huang di shang shi, ba ju gao wei。 shi ren xiang dao zi ji zhi you ma zhou dang chu wei yu shi de luo tuo, que wu ma zhou hou lai de xing yu, suo yi zhi neng pan wang zhe yong xin feng mei jiu yi jiao xiong zhong kuai lei。 ran er ji bo yi xiang, yuan li jing hua, ji shi xiang ru ma zhou shi yi shi qu xin feng mei jiu du zhuo ye bu ke de, suo yi shuo“ xin duan”。 tong guo ceng ceng hui xuan qu zhe, zhong yu jiang shi ren nei xin de yu ji ku men fa shu dao ji zhi。 mo ju yi wen yu zuo shou, si jie fei jie, zheng gei ren liu xia ku men wu fa pai qian、 xin xu mang ran wu zhe de yin xiang。
shi ti“ feng yu”, ju you xiang zheng yi yun。 xiang zheng zhe bao wei、 ya yi、 cui can、 e sha xian cai de leng ku wu qing de she hui xian shi。 dan pin wei quan shi, bian hui ti hui dao zuo zhe zai pi pan jie lu yin an xian shi de tong shi you biao xian yi zhong ji ji yong shi de sheng huo re qing。 shou、 wei liang lian yong guo yuan zhen、 ma zhou zhi dian ye liu lu chu dui chu tang kai ming zheng zhi de xiang wang he kuang shi ji shi de qiang lie yao qiu。 zhe zheng shi yi qie zheng zhi de you shi ye xin er you bu yu yu shi de zhi shi fen zi suo gong you de xin jing, gu ci shi ju you dian xing xing he shen guang de she hui yi yi。
qi liang bao jian pian, ji bo yu qiong nian。
huang ye reng feng yu, qing lou zi guan xian。
xin zhi zao bo su, jiu hao ge liang yuan。
xin duan xin feng jiu, xiao chou dou ji qian。
zhu shi:
【1】 bao jian pian: wei tang chu guo zhen( zi yuan zhen) suo zuo shi pian ming。《 xin tang shu· guo zhen chuan》 zai, wu ze tian zhao ta tan hua, suo qi shi wen, guo ji cheng shang《 bao jian pian》, zhong you ju yun:“ fei zhi jie jiao you xia zi, yi zeng qin jin ying xiong ren。 he yan zhong lu zao juan qi, ling luo piao lun gu yue bian。 sui fu chen mai wu suo yong, you neng ye ye qi chong tian。” wu ze tian kan hou da jia cheng shang, li ji jia yi zhong yong。【2】 ji bo: ji ji lv piao bo。
【3】 qiong nian: zhong sheng。
【4】 huang ye: yong yi zi yu。
【5】 reng: reng jiu, yi ran。
【6】 qing lou: qing se de gao lou。 ci fan zhi jing mei de lou fang, ji fu gui ren jia。
【7】 xin zhi: xin de zhi jiao。
【8】 zao bo su: yu dao qing bo de shi su。
【9】 jiu hao: jiu ri de hao you。
【10】 ge: zu ge, duan jue。
【11】 xin duan: yi jue。
【12】 xin feng: di ming, zai jin shan xi sheng lin tong xian dong, gu shi yi chan mei jiu wen ming。《 xin tang shu· ma zhou chuan》 zai, ma zhou bu de yi shi, xiu xin feng lv dian, dian zhu ren dui ta hen leng dan, ma zhou bian yao le yi dou ba sheng jiu du zhuo。 hou de chang he tui jian, shou dao tang tai zong de shang shi, shou jian cha yu shi。
【13】 ji qian: zhi jiu jia, mei jiu jia ge ang gui。
zuo pin shang xi:
shi ren li shang yin yi sheng kan ke, fang fo yi zhi zai shou dao feng yu de cui can, gu ci shi kang kai bei ge, yi shen yi yu fen men zhi qi。zhe shou shi yi kai pian jiu zai cang liang chen yu de qi fen zhong zhan shi li xiang yu xian shi de mao dun。 tang dai qian qi ming jiang guo yuan zhen ye yin zeng luo tuo wei yu, dan yin《 bao jian pian》 er shen de wu hou shang ai, zhong yu shi xian kuang guo zhi zhi。 zhe li an yong ci dian。 shou ju zhong de“ bao jian pian”, xi jie zhi zi ji shu fa bu yu zhi gan de shi zuo, gu yong“ qi liang” lai xing rong。 cong zi mian kan, liang ju zhong“ qi liang”、“ ji bo” lian yong, zai jia shang yong“ yu qiong nian” lai tu chu qi liang ji bo sheng ya de wu qiong wu yi, si hu man zhi bei suan qi ku。 dan you yu“ bao jian pian” zhe ge dian gu ben shen suo bao han de zhuang huai ji lie de yi yun he guo yuan zhen zhe wei fu yu cai lve de li shi ren wu zai du zhe nao hai zhong yin qi de lian xiang, ta gei ren men de shi ji gan shou, que shi zai ji lv piao bo de qi liang zhong yun ji zhe yi gu jin jian chen de yu bo bu ping zhi qi。
han lian cheng shang, jin yi bu shu xie ji bo yi xiang qi jian feng yu qi liang de ren sheng gan shou。 qian ju chu wu xing gan, shi zhong yu xu, yong feng yu zhong piao ling man di de huang ye xiang zheng zi ji bu xing de shen shi zao yu, yu hou ju shi xie qing lou guan xian zheng xing cheng yi xuan yi ji de xian ming dui bi, xing xiang di zhan xian chu chen lun han shi yu qing lou hao gui ku le xuan shu、 leng re jiong yi de liang fu dui li de ren sheng tu jing。 liang ju zhong“ reng”、“ zi” er zi, kai he xiang ying, ji fu shen wei。“ reng” shi geng、 jian zhi yi。 huang ye ben yi diao shuai, zai jia feng yu cui can, qi qi liang jing xiang geng ling ren chu mu shen shang。 ta bu jin yong jia bei fa xie chu feng yu zhi wu qing he bu xing zhi zhong ta, er qie you li di tou chu nei xin nan yi ren shou de tong ku。“ zi” zi ji you zhuan zhe yi wei, you han“ zi gu” zhi yi, hua chu qing lou hao gui de yi zong zi、 zi gu xiang le、 gen ben wu shi ren jian ling you you ku de yi tai。 ta yu“ reng” zi dui ying, zheng xian shi chu ku zhe zi ku、 le zhe zi le na yang yi zhong leng ku de she hui xian shi he ren jian guan xi, er shi ren dui zhe zhong she hui xian shi de fen ji bu ping, ye han xu di biao xian le chu lai。
zai ji bo yi xiang de qi liang gu jie jing kuang zhong, you yi de wen nuan wang wang shi dui ji mo xin ling de yi zhong wei ji, jing lian yin ci zi ran yin chu dui“ xin zhi”、“ jiu hao” de yi nian。 dan si yi de jie guo que fan er gei xin ling dai lai geng shen de tong ku——“ xin zhi zao bo su, jiu hao ge liang yuan。” you yu wu yi zhong chu fan le peng dang jian de jie lv, shi ren bu dan shi tu shang yan jian bu yu, kan ke zhong shen, er qie ren ge ye zao dao zhong zhong di hui, bei jia shang“ fang li tou he”、 gui bo wu xing”(《 xin tang shu· li shang yin chuan》) yi lei zui ming。 zai zhe zhong qing kuang xia,“ jiu hao” guan xi shu yuan,“ xin zhi” zao shou fei nan bian shi bi ran de le。 liang ju zhong yi“ zao” yi“ ge”, xie chu le shi ren zai xian shi zhong jie ran gu li de chu jing, ye yun han le shi ren dui“ bo su” de qiang lie bu man。 cong“ qing lou zi guan xian” dao“ jiu hao ge liang yuan”, ji shi dui zi ji chu jing de shen yi ceng miao xie, ye shi dui ren sheng gan shou de shen yi ceng shu fa。 qi leng de ren jian feng yu, yi jing shen tou dao zhi jiao de ling yu, mang mang ren shi, si hu zhi sheng xia bing liang de yu lian, zai ye zhao bu dao ren he yi ge wen nuan de jiao luo le。
wei yi neng shi qi liang de xin de dao zan shi wen nuan de bian zhi you jiu——” xin duan xin feng jiu, xiao chou dou ji qian?” he shou lian de“ bao jian pian” yi yang, zhe li de“ xin feng jiu” ye an yong dian gu。 chu tang de ma zhou luo tuo wei yu shi, xi you chang an, zhu xin feng lv she。 shou dao leng yu, sui qu jiu du zhuo, biao xian chu bu fan de qi du he xing ge。 hou lai shou dao huang di shang shi, ba ju gao wei。 shi ren xiang dao zi ji zhi you ma zhou dang chu wei yu shi de luo tuo, que wu ma zhou hou lai de xing yu, suo yi zhi neng pan wang zhe yong xin feng mei jiu yi jiao xiong zhong kuai lei。 ran er ji bo yi xiang, yuan li jing hua, ji shi xiang ru ma zhou shi yi shi qu xin feng mei jiu du zhuo ye bu ke de, suo yi shuo“ xin duan”。 tong guo ceng ceng hui xuan qu zhe, zhong yu jiang shi ren nei xin de yu ji ku men fa shu dao ji zhi。 mo ju yi wen yu zuo shou, si jie fei jie, zheng gei ren liu xia ku men wu fa pai qian、 xin xu mang ran wu zhe de yin xiang。
shi ti“ feng yu”, ju you xiang zheng yi yun。 xiang zheng zhe bao wei、 ya yi、 cui can、 e sha xian cai de leng ku wu qing de she hui xian shi。 dan pin wei quan shi, bian hui ti hui dao zuo zhe zai pi pan jie lu yin an xian shi de tong shi you biao xian yi zhong ji ji yong shi de sheng huo re qing。 shou、 wei liang lian yong guo yuan zhen、 ma zhou zhi dian ye liu lu chu dui chu tang kai ming zheng zhi de xiang wang he kuang shi ji shi de qiang lie yao qiu。 zhe zheng shi yi qie zheng zhi de you shi ye xin er you bu yu yu shi de zhi shi fen zi suo gong you de xin jing, gu ci shi ju you dian xing xing he shen guang de she hui yi yi。
欢迎读者提供注释翻译和赏析
风雨(唐 李商隐)原文注释翻译及赏析(完)-古诗词译文查看(李商隐)更多诗文
免责声明:「风雨」是唐 李商隐创作的一篇诗词,文笔优美俱佳,原文注释和赏析等内容(即本文)皆收集于网络,版权归原作者,只代表作者观点和本站无关,如果您认为本站转载侵犯了您的权益,请联系我们删除。
古诗词推荐
- 霜月
[唐] 李商隐 初闻征雁已无蝉,百尺楼台水接天。 青女素娥俱耐冷,月中霜里斗婵娟。 注释: 作品赏析: [注释](1)青女:主霜雪的女神。素娥:月中嫦娥。(2)婵娟:美好的姿容。 [译文]刚开始听到远行去南方的大雁的鸣叫声,蝉鸣就已经销声匿迹了,我登...
- 落花
[唐] 李商隐 高阁客竟去,小园花乱飞。 参差连曲陌,迢递送斜晖。 肠断未忍扫,眼穿仍欲归。 芳心向春尽,所得是沾衣。 注释: 【1】客竟去:客人竟然都离去了。 【2】参差:错落不齐的样子。 【3】曲陌:曲折的小径。 【4】迢(tiáo)递(dì):高远貌...
- 晚晴
[唐] 李商隐 深居府夹城, 春去夏犹清。 天意怜幽草, 人间重晚晴。 并添高阁迥, 微注小窗明。 越鸟巢干後, 归飞体更轻。 注释:...
- 春雨
[唐] 李商隐 怅卧新春白袷衣,白门寥落意多违。 红楼隔雨相望冷,珠箔飘灯独自归。 远路应悲春晼晚,残霄犹得梦依...
- 隋宫
[唐] 李商隐 紫泉宫殿锁烟霞,欲取芜城作帝家。 玉玺不缘归日角,锦帆应是到天涯。 于今腐草无萤火,终古垂杨有暮鸦。 地下若逢陈后主,岂宜重问后庭花。 注释: 【1】隋宫:指隋炀帝杨广在江都(今江苏扬州市)所建的行宫。 【2】紫泉:即紫渊,长安河名...
- 隋宫
[唐] 李商隐 乘兴南游不戒严,九重谁省谏书函。 春风举国裁宫锦,半作障泥半作帆。 注释: 【1】隋宫:隋炀帝杨广建造的行宫。《舆地纪胜》:“淮南东路,扬州江都宫,炀帝于江都郡置宫,号江都宫。”《嘉庆一统志》:“江苏省扬州府古迹:临江宫在江都县...
- 登乐游原
[唐] 李商隐 向晚意不适,驱车登古原。 夕阳无限好,只是近黄昏。 注释: 【1】乐游原:在长安(今西安)城南,是唐代长安城内地势最高地。汉宣帝立乐游庙,又名乐游苑。登上它可望长安城。乐游原在秦代属宜春苑的一部分,得名于西汉初年。《汉书·宣帝纪...
- 贾生
[唐] 李商隐 宣室求贤访逐臣,贾生才调更无伦。 可怜夜半虚前席,不问苍生问鬼神。 注释: 【1】贾生:指贾谊(前200—前168),西汉著名的政论家、文学家,力主改革弊政,提出了许多重要政治主张,但却遭谗被贬,一生抑郁不得志。 【2】宣室:汉代长安城...
- 乐游原
[唐] 李商隐 春梦乱不记,春原登已重。青门弄烟柳,紫阁舞云松。 拂砚轻冰散,开尊绿酎浓。无悰托诗遣,吟罢更无悰。 注释:...
- 乐游原
[唐] 李商隐 万树鸣蝉隔岸虹,乐游原上有西风。 羲和自趁虞泉宿,不放斜阳更向东。 注释:...
- 马嵬
[唐] 李商隐 海外徒闻更九州,他生未卜此生休。 空闻虎旅传宵柝,无复鸡人报晓筹。 此日六军同驻马,当时七夕笑牵牛。 如何四纪为天子,不及卢家有莫愁。 注释: 【1】马嵬(wéi):地名,杨贵妃缢死的地方。《通志》:“马嵬坡,在西安府兴平县二十五里...
- 嫦娥
[唐] 李商隐 云母屏风烛影深,长河渐落晓星沉。 嫦娥应悔偷灵药,碧海青天夜夜心。 注释: 【1】常娥:原作“姮娥”,今作“嫦娥”,神话中的月亮女神,传说是夏代东夷首领后羿的妻子。 【2】云母屏风:以云母石制作的屏风。云母,一种矿物,板状,晶体透...
- 蝉
[唐] 李商隐 本以高难饱,徒劳恨费声。 五更疏欲断,一树碧无情。 薄宦梗犹泛,故园芜已平。 烦君最相警,我亦举家清。 注释: 【1】以:因。 【2】薄宦:指官职卑微。 【3】高难饱:古人认为蝉栖于高处,餐风饮露,故说“高难饱”。 【4】恨费声:因恨而...
- 夜雨寄北
[唐] 李商隐 君问归期未有期,巴山夜雨涨秋池。 何当共剪西窗烛,却话巴山夜雨时。 注释: 【1】寄北:写诗寄给北方的人。诗人当时在巴蜀(现在四川省),他的亲友在长安,所以说“寄北”。这首诗表达了诗人对亲友的深刻怀念。 【2】君:对对方的尊称,等...
- 无题
[唐] 李商隐 紫府仙人号宝灯,云浆未饮结成冰。 如何雪月交光夜,更在瑶台十二层。 注释:...
- 无题
[唐] 李商隐 照梁初有情,出水旧知名。裙衩芙蓉小,钗茸翡翠轻。 锦长书郑重,眉细恨分明。莫近弹棋局,中心最不平。 注释:...
- 无题
[唐] 李商隐 近知名阿侯,住处小江流。腰细不胜舞,眉长惟是愁。 黄金堪作屋,何不作重楼。 注释:...
- 无题
[唐] 李商隐 八岁偷照镜,长眉已能画。 十岁去踏青,芙蓉作裙衩。 十二学弹筝,银甲不曾卸。 十四藏六亲,悬知犹未嫁。 十五泣春风,背面秋千下。 注释:...
- 无题
[唐] 李商隐 白道萦回入暮霞,斑骓嘶断七香车。 春风自共何人笑,枉破阳城十万家。 注释:...
- 无题
[唐] 李商隐 万里风波一叶舟,忆归初罢更夷犹。碧江地没元相引, 黄鹤沙边亦少留。益德冤魂终报主,阿童高义镇横秋。 人生岂得长无谓,怀古思乡共白头。 注释:...